Jak zbudować łańcuch dostaw odporny na ryzyka

Łańcuch dostaw odporny na ryzyka (z ang. resilient supply chain) to taki, który nawet przy ewentualnych zakłóceniach może zapewnić sprawną kompletację i dostawę zamówień zgodnie z wcześniej ustalonymi warunkami mimo przejściowych komplikacji. 

Analiza logistyczna pozwala dokładniej poznać sytuację na rynku, aby określić zmiany, jakie należy wprowadzić, by utrzymać lub zwiększyć przewagę nad konkurencją. Zbudowanie łańcucha dostaw odpornego na ryzyka, tj. sprężystego, wymaga logistyki zintegrowanej, a więc swobodnej wymiany wszystkich istotnych danych między poszczególnymi uczestnikami. Należy pamiętać, że zintegrowany, cyfrowy łańcuch dostaw łatwiej dostosowuje się do zmian.

Sprężystość

W opracowaniu autorstwa badaczy z Michigan State University możemy przeczytać, że sprężystość łańcucha dostaw jest wypadkową dwóch podstawowych czynników: 

• Odporności, czyli zdolności poszczególnych uczestników do łagodzenia zakłóceń, a zwłaszcza ograniczenia ich wpływu na produkt. Najpierw należy w miarę możliwości uniknąć problemu, a potem ewentualnie podjąć działania zmierzające do ograniczenia jego skutków.
• Zdolności regeneracji, która wymaga umiejętności przeprowadzenia analizy i podjęcia stosownych decyzji umożliwiających rozwiązanie problemów na podstawie uzyskanych wyników. Uczestnicy łańcucha dostaw powinni przejść najpierw etap stabilizacji, aby następnie powrócić do pierwotnych rezultatów (lub nawet uzyskać lepsze).

Powyższe reguły mają zastosowanie zarówno do zakłóceń wywołanych klęskami żywiołowymi (powódź, trzęsienie ziemi), jak i pojawieniem się nowych technologii (np. blockchain czy big data). Ale czym właściwie jest zakłócenie i jak może wpłynąć na łańcuch dostaw? 

Jak zmierzyć odporność łańcucha dostaw na ryzyka

Działanie łańcucha dostaw może ulec zachwianiu wskutek wielu różnych zdarzeń, począwszy od zjawisk naturalnych, aż po problemy stricte technologiczne. Zakłóceniem łańcucha dostaw nazywamy zatem każdy problem w co najmniej jedym jego ogniwie wywołany działaniem czynników zewnętrznych. 

Przyczyną zakłóceń w logistyce mogą być czynniki naturalne, np. trzęsienie ziemi lub obfite opady śniegu; biologiczne, jak pandemia koronawirusa; decyzje polityczne, np. wojna handlowa między państwami; wreszcie zdarzenia natury technologicznej, np. atak cyberprzestępców lub wyciek danych.

W jaki sposób zakłócenia wpływają na łańcuch dostaw? Jak można go na nie uodpornić? Badacze z Uniwersytetu NOVA w Lizbonie opracowali teorię „trójkąta sprężystości”.

Wykres przedstawia wpływ zakłócenia na łańcuch dostaw w zależności od stopnia nasilenia problemu i czasu regeneracji poszczególnych uczestników. Im mniejsza powierzchnia trójkąta, tym większa sprężystość danego przedsiębiorstwa.

Analiza rodzaju i stopnia zagrożeń, z jakimi musi mierzyć się przedsiębiorstwo lub grupa przedsiębiorstw tworzących łańcuch pozwala określić odporność łańcucha dostaw na ryzyka i na tej podstawie podjąć działania zmierzające do jego stabilizacji.  

We wnioskach portugalscy badacze podkreślają, jak istotną rolę w każdej firmie odgrywa sprawna analityka, bez której trudno stawić czoła strukturalnym zmianom w przemyśle i logistyce. 

Jak zbudować resilient supply chain

Jakie strategie zapewniają odporność łańcucha dostaw na ewentualne zakłócenia? Poniżej wymieniamy 5 filarów, na których opiera się sprężysta logistyka:

• Cyfryzacja i wymiana informacji między wszystkimi uczestnikami łańcucha dostaw – w dzisiejszych czasach utrata danych bywa dotkliwsza w skutkach niż szkody materialne. Wyciek danych może zagrażać praktycznie każdej operacji logistycznej. Dlatego tak istotne jest stosowanie systemów WMS, ERP czy MES, które pozwalają zsynchronizować współpracę poszczególnych ogniw łańcucha dostaw i lepiej radzić sobie z punktowymi zakłóceniami. 
• Przygotowane planowanie logistyczne – na rynku dostępnych jest wiele cyfrowych narzędzi analitycznych bazujących na wskaźnikach KPI przedsiębiorstwa lub całej branży, dzięki którym można prognozować nadchodzące zakłócenia. W planowaniu należy uwzględnić działalność konkurencji i dostawców, a przede wszystkim – oczekiwania klientów.
• Ustanowienie przejrzystej polityki ciągłego doskonalenia strategii logistycznej – firma doradcza EY w jednej ze swoich publikacji podkreśla, że wdrożenie technik ciągłego doskonalenia pozwala znacząco obniżyć koszty operacyjne i sprawniej reagować na nieoczekiwane zmiany w otoczeniu. Chodzi o to, by w porę dostrzec problemy, określić ich rodzaj i skalę, a następnie podjąć działania zmierzające do przezwyciężenia trudności lub przynajmniej ograniczenia ich negatywnych skutków. 
• Opracowanie elastycznego planu logistyki i produkcji – jedną z najistotniejszych cech łańcucha dostaw odpornego na ryzyka jest zdolność szybkiej regeneracji. Dlatego przedsiębiorstwa muszą współdziałać, aby zapewnić możliwość szybkiego dostosowania produkcji czy logistyki do nowych uwarunkowań. Firma, która trafnie przewidzi nadchodzące trendy i szybko uwzględni je w swoich planach, może odnieść korzyści nawet z pozornie niesprzyjających przemian politycznych czy technologicznych. 
• Inwestowanie w wydajne rozwiązania magazynowe – automatyczne systemy składowania (np. przenośniki czy układnice) to idealne rozwiązanie w razie nieprzewidzianych sytuacji. Zapewniają maksymalną wydajność, a przede wszystkim, pozwalają utrzymać w miarę stałą szybkość przepływu produktów, niezależnie od dostępności personelu. 

Dążenie do sprężystości w łańcuchu dostaw

Przy obecnym stopniu złożoności logistyki, który przejawia się m.in. wielokanałową obsługą klientów, nawet drobne zakłócenie może poważnie zagrozić wydajności łańcucha dostaw.

Dlatego przedsiębiorstwa, które chcą uniknąć negatywnych skutków takich zdarzeń, muszą sprawnie wymieniać między sobą dane, zapewnić identyfikowalność produktów oraz zagwarantować przejrzystość procesów produkcji, magazynowania i dostaw. Zintegrowany łańcuch dostaw, którego uczestnicy potrafią ze sobą współpracować, zdecydowanie lepiej poradzi sobie z trudnościami zewnętrznymi i wewnętrznymi. 

Przedsiębiorcy, którzy chcą zwiększyć odporność łańcucha dostaw, mają do dyspozycji pełny wachlarz środków wpisujących się w politykę ciągłego doskonalenia – począwszy od opracowania elastycznego planu produkcji i logistyki, aż po inwestycje w automatyzację zakładów produkcyjnych i centrów dystrybucji.

Cyfryzacja procesów logistycznych i automatyzacja pracy to obecnie najlepsze metody budowy sprężystego i zintegrowanego łańcucha dostaw. Jeżeli chcesz dowiedzieć się, jakie korzyści może przynieść wdrożenie rozwiązań programistycznych w Twoim magazynie, skontaktuj się z nami. Nasi specjaliści doradzą Ci, jakie rozwiązanie najlepiej sprawdzi się w Twoim biznesie.