Przerwanie łańcucha dostaw – zagrożenia i metody zapobiegawcze

Jednym z częstszych źródeł zagrożeń dla łańcucha dostaw oprócz klęsk żywiołowych są także czynniki zewnętrzne, np. napięcia polityczne. Dzieje się tak, ponieważ łańcuch dostaw jest głęboko osadzony w kontekście społecznym, politycznym i gospodarczym.

W niniejszym artykule omawiamy rolę logistyki w sytuacjach wyjątkowych oraz podstawowe zasady opracowania i wdrożenia planu działania, które pozwolą ograniczyć negatywne skutki ewentualnych katastrof.

Przerwanie łańcucha dostaw

Łańcuch dostaw obejmuje swoim zakresem wiele etapów, począwszy od złożenia zamówienia na produkt, przez zaopatrzenie produkcji w niezbędne surowce i kontrolę jakości, aż po etap dostarczenia towaru do odbiorcy. Wszelkie zawirowania w procesie mogą doprowadzić do różnych komplikacji, a w ekstremalnych przypadkach uniemożliwić realizację podstawowego celu łańcucha dostaw, jakim jest dostarczenie klientowi końcowemu zamówionego towaru o wymaganej jakości w ustalonym terminie i miejscu.

Pojęcie przerwania łańcucha dostaw oznacza wszelkie zaburzenia występujące na dowolnym jego etapie spowodowane czynnikami zewnętrznymi, np. zjawiskami pogodowymi, zmianami w legislacji, cyberatakami itp.

Zagrożenia są klasyfikowane ze względu na źródło ich pochodzenia:

• Naturalne – klęski żywiołowe, np. trzęsienia ziemi, powodzie, erupcje wulkanów itp.
• Biologiczne – epidemie i pandemie, np. koronawirusa czy gorączki krwotocznej. W erze globalizacji i międzynarodowej ekspansji przedsiębiorstw niezbędna jest przemyślana polityka prewencyjna w zakresie rozprzestrzeniania się groźnych chorób.
• Polityczne – decyzje rządów i instytucji międzynarodowych mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie łańcucha dostaw. Jako przykład może posłużyć wojna handlowa między USA a Chinami lub kryzys naftowy z 1973 r.
• Technologiczne – wynikające z nieumyślnych błędów lub celowego wykorzystania pewnych technologii w złych zamiarach (awarie serwerowni, wycieki danych, cyberataki itp.).

Jak zapobiegać zagrożeniom w łańcuchu dostaw

Choć zdarzenia utrudniające prowadzenie działalności przemysłowej nadchodzą zwykle niespodziewanie, przygotowany odpowiednio wcześnie plan działania może znacząco pomóc w złagodzeniu ich negatywnych skutków.

W celu jego opracowania należy w pierwszej kolejności drobiazgowo przeanalizować poszczególne etapy łańcucha dostaw produktu, aby zidentyfikować ewentualne zagrożenia dla ich poprawnego funkcjonowania, jak np. nadmierna zależność od jednego dostawcy, ograniczone pole manewru w zarządzaniu procesami ostatniej mili czy skrajna sezonowość produktu.

Jak do tego przystąpić? Zdecydowanie warto skorzystać z dostępnych na rynku narzędzi do monitorowania i analizy wydajności poszczególnych elementów łańcucha dostaw, a także rozważyć wdrożenie programów ciągłego doskonalenia, aby zwiększyć wydajność obsługiwanych procesów.

Jednym z takich narzędzi jest informatyczny system magazynowy Easy WMS firmy Mecalux wyposażony w dodatkowy moduł do zarządzania informacjami Supply Chain Analytics, który pozwala:

• Uzyskać kompleksowy obraz kondycji przedsiębiorstwa.
• Automatycznie generować alarmy o potencjalnych zagrożeniach (nadmierna zależność od jednego dostawcy, niska wydajność procesów automatycznych itp.).
• Analizować dane w zakresie wydajności poszczególnych procesów.
• Identyfikować trendy i możliwe problemy na podstawie zgromadzonych danych.

Jak radzić sobie z przerwaniem łańcucha dostaw – logistyczny plan działania

Skuteczne zapobieganie wymaga prawidłowej identyfikacji potencjalnych zagrożeń dla łańcucha dostaw i opracowania na tej podstawie odpowiedniego planu działania, który pozwoli złagodzić negatywne skutki powstałych zdarzeń.

Zalecane etapy opracowania efektywnego planu działania:

• Analiza przyczyn przerwania łańcucha dostaw i jego możliwych konsekwencji dla produkcji, magazynowania lub transportu towarów do klienta końcowego.
• Uporządkowanie skutków według ważności – najpierw należy zapewnić bezpieczeństwo personelu i ewentualnych osób trzecich. W dalszej kolejności należy zabezpieczyć składowane materiały, surowce i sam obiekt.
• Konsultacje z innymi uczestnikami łańcucha dostaw – skuteczny plan nie może ograniczać się wyłącznie do działalności jednego przedsiębiorstwa, ponieważ w takim przypadku nie istniałaby możliwość zapewnienia pełnej kontroli produktu.
• Współpraca z podmiotami zewnętrznymi – m.in. operatorami logistycznymi 3PL, którzy posiadają odpowiednie rozeznanie i doświadczenie, z innymi uczestnikami łańcucha dostaw lub stosownymi władzami i służbami.

Po opracowaniu podstaw teoretycznych można przejść do realizacji. Firma doradcza PwC sugeruje trzy etapy: przygotowanie ― wszystkie zagadnienia, o których pisaliśmy powyżej, w tym ocena zagrożeń i określenie możliwych sposobów złagodzenia ich negatywnych skutków; reagowanie ― podjęcie zaplanowanych działań celem ograniczenia wpływu zdarzenia na wydajność przedsiębiorstwa; powrót do stanu początkowego i zebranie informacji na temat skutków zerwania łańcucha dostaw w celu analizy skuteczności przyjętego planu i identyfikacji możliwości jego poprawy na przyszłość.

Przykłady zarządzania ryzykiem w razie klęsk żywiołowych

Każde przedsiębiorstwo projektowo-budowlane przy realizacji inwestycji musi wziąć pod uwagę nie tylko skład czy rodzaj gruntu, na którym będzie prowadzić roboty, ale także warunki klimatyczne, zagrożenia sejsmiczne, aktywność wulkaniczną w regionie itp.

Podczas projektowania magazynów samonośnych, w których regały stanowią jednocześnie konstrukcję wsporczą dla pokrycia dachu i ścian obiektu, inżynierowie z Mecaluxu uwzględniają wpływ wszystkich czynników zewnętrznych, jak napór wiatru, obciążenie śniegiem, rodzaj gruntu itp.

Poniżej prezentujemy wybrane projekty, w których kluczową rolę odegrało zarządzanie ryzykiem:

Iron Mountain

Na pięć miesięcy przed niszczycielskim trzęsieniem ziemi o sile 8,8 stopni w skali Richtera, które nawiedziło Chile w 2010 roku, firma Iron Mountain zajmująca się zarządzaniem i przechowywaniem dokumentacji przedsiębiorstw zleciła Mecaluxowi budowę nowego magazynu. W wyniku kataklizmu runęło siedem obiektów Iron Mountain, ale magazyn skonstruowany przez Mecalux przetrwał.

Po tym wydarzeniu firma Iron Mountain powierzyła Mecaluxowi budowę dwóch nowych hal i naprawę zniszczonych obiektów.

Hayat

Holding Hayat Kimya – euroazjatycki potentat w handlu środkami czystości – planował budowę zautomatyzowanego magazynu w zachodniej Turcji, jednej z bardziej aktywnych sejsmicznie stref Europy.

Mecalux skonstruował magazyn samonośny o wysokości ponad 46 metrów, do czego wykorzystano ponad 10 000 ton stali, aby zapewnić maksymalne bezpieczeństwo i spełnić krajowe wymogi dotyczące obiektów magazynowych.

Analityka i zapobieganie przerwaniu łańcucha dostaw

Mimo że zawsze istnieje ryzyko wystąpienia zupełnie niespodziewanych katastrof, które mogą zablokować normalne funkcjonowanie dowolnego ogniwa łańcucha dostaw, większość zagrożeń w branży logistycznej można w mniejszym lub większym stopniu przewidzieć, znając warunki geofizyczne danego regionu, specyfikę danej gałęzi przemysłu czy zmienność popytu na konkretny produkt.

Stosowne oprogramowanie, np. system do zarządzania magazynem, pozwala lepiej poznać logistykę przedsiębiorstwa dzięki ogromnej ilości gromadzonych danych, na podstawie których można zidentyfikować słabe punkty procesów i opracować stosowny plan działania na wypadek zagrożenia łańcucha dostaw. Najlepszym sposobem na uniknięcie jego przerwania jest transformacja cyfrowa przedsiębiorstwa.

Mecalux zatrudnia zespół specjalistów, którzy mogą zaproponować Twojej firmie najlepsze rozwiązania magazynowe pozwalające uniknąć ewentualnych problemów z logistyką, a w efekcie uchronić przedsiębiorstwo przed nieplanowymi wydatkami i zwiększyć wydajność pracy.