Jak z powodzeniem wdrożyć planowanie logistyczne

Przemyślane planowanie logistyczne to jeden z podstawowych warunków optymalizacji czynności realizowanych w magazynie. Dobrze przygotowana strategia celowa pozwala wyeliminować nieefektywne obszary i zdecydowanie poprawić wydajność pracy.

W niniejszym artykule omówimy podstawowe założenia i cele planu logistycznego. Podpowiemy też, jakie aspekty należy wziąć pod uwagę przy jego opracowywaniu i jak powinien przebiegać proces wdrożenia.

Czym jest planowanie logistyczne? Definicja i cele

Planowanie logistyczne to harmonogram działań uzgodnionych przez wszystkie jednostki zaangażowane w wyznaczanie celów logistycznych przedsiębiorstwa. Powinno obejmować wszystkie etapy działalności, począwszy od zaopatrzenia w surowce niezbędne do produkcji, skończywszy na zarządzaniu dostawami towarów do klienta. Chodzi tu między innymi o ustalenie warunków dostawy, wskazanie doków załadunkowych, z których odbierane będą wysyłane produkty itd.

Ponadto wykonując planowanie, należy jasno określić wskaźniki wydajności (KPI), jakie zamierzamy analizować, aby wiarygodnie ocenić skuteczność logistyczną przedsiębiorstwa. Dane te mogą posłużyć również do wykrywania mało wydajnych procesów i błędów wymagających korekty w łańcuchu dostaw produktu.

Należy także wyznaczyć metodykę i częstotliwość oceny działalności, której wyniki będą podstawą do opracowania programu ciągłego doskonalenia ukierunkowanego na zwiększenie wydajności funkcjonowania obiektu.

Przy planowaniu logistycznym warto cały czas mieć na uwadze jego podstawowe cele:

• Ograniczenie błędów – lepsza kontrola informacji na poszczególnych etapach logistycznych pozwala w znacznym stopniu wyeliminować pomyłki popełniane w magazynie.
• Optymalizacja zasobów i nakładów inwestycyjnych – bieżące monitorowanie logistyki przedsiębiorstwa ułatwia podejmowanie właściwych decyzji w sprawie przepływu ładunków i metod pracy w magazynie. Dzięki temu można efektywnie wykorzystywać dostępne zasoby.
• Wzrost wydajności i efektywności poszczególnych operacji – nadrzędny cel skutecznego planowania logistycznego.

Planowanie poszczególnych etapów działalności logistycznej

W planowaniu należy koniecznie uwzględnić cztery kluczowe etapy każdej operacji logistycznej:

• 1) Zaopatrzenie w surowce
• 2) Produkcja
• 3) Kontrola zapasów
• 4) Dystrybucja towarów

Nie bez znaczenia są również czynniki poprzedzające każdą działalność logistyczną, jak choćby opracowywanie układu magazynu czy zarządzanie lokalizacją produktów przy uwzględnieniu obowiązujących metod obsługi przepływu ładunków.

Należy też wziąć pod uwagę ewentualne czynności posprzedażowe, w szczególności w zakresie logistyki odzysku. Każde przedsiębiorstwo powinno mieć opracowaną strategię minimalizowania negatywnych skutków tego zjawiska, które według raportu organizacji Reverse Logistics Association w samych tylko Stanach Zjednoczonych pochłania ok. 50 mld dolarów rocznie.

Jak poprawnie sporządzić plan logistyczny?

Podstawą prawidłowo sporządzonego planu jest drobiazgowa analiza łańcucha dostaw w celu identyfikacji przeszkód na jego poszczególnych etapach oraz opracowanie odpowiednich rozwiązań zapobiegawczych.

Przy planowaniu strategii należy zatem uwzględnić m.in. profil klientów (w tym wymagania dotyczące dostawy), dostawców wraz z określeniem ich możliwości logistycznych (lead time), a także właściwości produktów.

Inne istotne cechy planowania logistycznego:

• Ukierunkowanie na rozwój – w strategii należy wziąć pod uwagę możliwość rozbudowy obiektów magazynowych czy linii produkcyjnych oraz wzrost popytu. Warto przy tym pamiętać, że elastyczny układ magazynu zdecydowanie ułatwia mierzenie się z tego typu wyzwaniami.
• Sprawny pomiar wyników – łańcuch dostaw generuje olbrzymią ilość danych, które mogą dostarczyć cennych informacji, ale dopiero po odpowiednim przetworzeniu, np. za pośrednictwem dedykowanych narzędzi informatycznych. Dlatego tak istotne jest dobranie prawidłowych wskaźników wydajności (KPI).
• Ciągłe innowacje – poza realizacją wyznaczonych celów należy nieustannie szukać sposobów na poprawę wydajności operacji logistycznych. W tym kontekście wprowadzenie standardu wysyłek w 24 godziny lub wdrożenie nowoczesnych technologii w magazynie może stanowić odpowiedź na wyzwania dystrybucji omnichannel czy rosnące oczekiwania klientów liczących na jak najszybszą obsługę.

W planowaniu logistycznym należy ponadto uwzględnić rotację personelu, przepływ ładunków oraz organizację magazynu. Równie istotny aspekt stanowią urządzenia transportu bliskiego, takie jak układnice, systemy magazynowe, np. Pallet Shuttle oraz systemy wspomagające magazynierów w procesie kompletacji, np. pick-to-light.

W ostatnich latach coraz większą popularność zyskują systemy WMS, które gromadzą informacje generowane w magazynie i pomagają zautomatyzować tak złożone procesy, jak kontrola zapasów, zarządzanie przyjmowaniem i wydawaniem towarów w magazynie czy kompletacja zamówień.

Logistyka i planowanie kluczem do poprawy wydajności magazynu

Każde przedsiębiorstwo – niezależnie od branży, w jakiej działa – odgrywa jasno sprecyzowaną rolę w łańcuchu dostaw. Nieumiejętne planowanie grozi kosztownymi błędami i mało wydajną obsługą klienta.

Doskonałym przykładem przedsiębiorstwa, które zdało sobie sprawę z korzyści płynących z odpowiednio sporządzonego planu logistycznego, jest belgijska wypożyczalnia książek Rent a Book. Z powodu nieefektywnej kompletacji zamówień odnotowywała nawet 3% zwrotów, dopóki nie postawiła na cyfryzację procesów i automatyzację kompletacji z wykorzystaniem technologii RFID. Z kolei firma KH Lloreda w odpowiedzi na wyraźny wzrost popytu przyjęła strategię opartą na automatyzacji magazynu, aby zapewnić jak najwyższą jakość obsługi klienta.

Na koniec podkreślmy, że wszystkie działy przedsiębiorstwa powinny zgodnie współpracować w dążeniu do podstawowego celu logistyki, jakim jest terminowa dostawa zamówionych przez klienta towarów przy minimalizacji kosztów.