Zielona logistyka – przyjazny dla środowiska łańcuch dostaw

Zielona logistyka lub po prostu rozwiązania ekologiczne w logistyce to filozofia prowadzenia działalności biznesowej, która zakłada wywieranie jak najmniejszego wpływu na środowisko naturalne, na przykład poprzez ograniczenie zużycia energii elektrycznej, emisji gazów czy oszczędne używanie wody.

Na poziomie przedsiębiorstwa logistycznego osiągnięcie tego celu może wiązać się z podjęciem wielu przedsięwzięć – od zmiany sposobu przeprowadzania procesów logistycznych lub metody składowania towarów, po wprowadzenie zmian w infrastrukturze czy wymianę i sposób zarządzania flotą transportową. Celem jest odnalezienie balansu pomiędzy aspektem ekologicznym i ekonomicznym działalności firmy, który pozwoli jej rozwijać się bez degradującego wpływu na środowisko.

Jednak jak ten balans uzyskać? Co należy zrobić, aby zielona logistyka stała się filozofią przedsiębiorstwa? W tym artykule przyjrzymy się zagadnieniu stosowania rozwiązań ekologicznych w logistyce i wymaganiom, które stoją przed firmami chcącymi funkcjonować w sposób przyjazny dla środowiska.

Cele zielonej logistyki

Prowadzenie zielonej logistyki wiąże się z dążeniem do spełnienia następujących celów:

• Obliczenie śladu węglowego generowanego w trakcie realizacji logistycznego łańcucha dostaw. Uzyskane wyniki będą punktem odniesienia do prowadzonych działań w zakresie zrównoważonego rozwoju i zielonej logistyki. Najczęściej stosowaną metodologię określa norma PN-EN 16258:2013 „Metodologia obliczania i deklaracja zużycia energii i emisji GHG w usługach transportowych (ładunku i pasażerów)”.
• Szczegółowa analiza łańcucha dostaw w celu podjęcia środków umożliwiających zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza, wody, gleby, a także redukcja emisji hałasu, które wiążą się z jego realizacją.
• Racjonalne korzystanie z dostępnych zasobów i wspieranie recyklingu.
• Zaprojektowanie zielonego łańcucha dostaw, w którym produkty i stosowane opakowania są wytwarzane zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju.

Wyzwania stojące przed stosowaniem zielonej logistyki

Istnieje wiele przeszkód, które stoją przed branżą logistyczną, aby móc prowadzić działalność w pełni przyjazną dla otoczenia. Poniżej wymieniamy cztery z nich, które wyróżniają się swoją złożonością oraz tym, że ich pokonanie może stanowić duże wyzwanie dla firm.

1. Powszechność stosowania paliw kopalnych

Współczesna logistyka nadal nie znalazła rozwiązania kwestii zanieczyszczenia powietrza generowanego przez usługi transportowe. Praktycznie każdy łańcuch dostaw jest wciąż uzależniony od stosowania paliw kopalnych. Co prawda pojawiają się przyjazne dla środowiska alternatywne źródła energii, które mogłyby je zastąpić, jednak nie są to jeszcze rozwiązania na tyle opłacalne z punktu widzenia ekonomicznego i ergonomicznego, aby móc je wprowadzić na globalną skalę.

2. Wpływ logistyki ostatniej mili na natężenie ruchu miejskiego

Rozwój branży e-commerce ma istotny wpływ na wzrost ruchu ulicznego w miastach, a tym samym na zwiększenie w tych obszarach problemów z zanieczyszczaniem powietrza. Ulice miast są nieustannie przemierzane przez samochody dostawcze firm kurierskich, które wypełniają ostatni etap łańcucha dostaw, czyli tzw. „ostatnią milę” – dostarczenie przesyłki do klienta końcowego. Kwestii nie ułatwia specyfika handlu internetowego – heterogeniczność zamawianych produktów i spowodowany konkurencją na rynku wymóg jak najszybszego dostarczenia towaru pod drzwi zamawiającego.

3. Kosztowność inwestycji

Wdrażanie rozwiązań ekologicznych w logistyce bardzo często wiąże się z dużymi kosztami. Firmy o niskiej marży zysku mogą nie posiadać środków na inwestycje w zakresie infrastruktury czy automatyzacji procesów logistycznych, które wspierają zrównoważony rozwój.

4. Brak świadomości klientów na temat procesów logistycznych

Jest to nieodłączny problem sektora logistycznego. Dzisiejszy klient wymaga otrzymania przesyłki w ciągu maksymalnie 24 godzin, nie mając świadomości na temat złożoności całego łańcucha dostaw. Logistyka, jako proces realizowany od momentu złożenia zamówienia poprzez jego dostarczenie, jest praktycznie niewidzialna dla klientów. Z jednej strony prowadzenie zielonej logistyki wpływa pozytywnie na wizerunek firmy, z drugiej wymóg dostarczenia przesyłki w jak najkrótszym terminie nie pozwala realizować łańcucha dostaw w zgodzie z jej zasadami.

Działania na rzecz stosowania ekologicznych rozwiązań w logistyce

Poniżej prezentujemy przykłady działań, które można podjąć na rzecz wdrażania zielonej logistyki w łańcuchu dostaw przedsiębiorstwa.

1. Zawarcie kryteriów ekologicznych w polityce zamówień publicznych

Firma może zacząć zawierać kwestie zrównoważonego rozwoju w dokonywanych inwestycjach oraz ogłaszanych zamówieniach publicznych, na przykład:

• Opakowania: stosowanie opakowań przyjaznych dla środowiska i zminimalizowanie wykorzystania plastiku.
• Procesy produkcyjne: przestrzeganie międzynarodowych standardów dotyczących prowadzenia działalności przyjaznej dla środowiska. Firma Mecalux posiada certyfikację ISO 14001, która świadczy o przestrzeganiu zasad dotyczących zrównoważonego rozwoju i ekologii na każdym poziomie funkcjonowania przedsiębiorstwa.

2. Modernizacja floty transportowej i optymalizacja jej zarządzaniem

Przede wszystkim wymagana jest inwestycja w pojazdy i urządzenia, które cechują się mniejszym stopniem zanieczyszczania środowiska. Rozwiązania tego typu są często dotowane, dlatego warto podjąć kroki w tym kierunku. Ponadto warto także rozważyć wdrożenie specjalnie zaprojektowanego systemu odpowiedzialnego za planowanie i zarządzanie działaniami floty transportowej. Pozwoli on zoptymalizować trasy dostawcze oraz ergonomię dystrybucji przesyłek. Zastosowanie powyższych rozwiązać zwiększy efektywność etapu dystrybucji w łańcuchu dostaw oraz zmniejszy emisję generowanych spalin.

3. Budowa i zarządzanie magazynem w sposób przyjazny dla środowiska

Gwałtowny rozwój branży logistycznej sprawia, że coraz więcej firm decyduje się na budowę nowych lub modernizację istniejących już magazynów. W takim wypadku zielona logistyka może zostać uwzględniona w następujący sposób:

• Budowa magazynu zgodnie z wymogami logistyki 4.0: Panująca właśnie czwarta rewolucja przemysłowa zakłada pewne zasady co do projektowania i budowy magazynów w zgodzie z przestrzeganiem zasad zrównoważonego rozwoju. Służą do tego systemy certyfikacji ekologicznej BREEAM i LEED, które umożliwiają ocenę techniczną budynków pod kątem ich wpływu na środowisko. Uzyskanie tego typu certyfikatu wiąże się ze stworzeniem projektu budowli, który m.in. będzie uwzględniać efektywne zużycie wody i elektryczności, zawierać alternatywne źródła energii czy korzystać z elementów konstrukcyjnych przyjaznych ekologii.
• Korzystanie z urządzeń oszczędzających energię w magazynie: całkowita automatyzacja magazynu to najlepszy sposób na stworzenie przyjaznego dla środowiska obiektu. Umożliwia uzyskanie oszczędności na dostarczaniu sztucznego oświetlenia (stosowanie tzw. metody lights-out, czyli pracy przy zgaszonym świetle) oraz wdrożenie metodologii inteligentnego zarządzania produkcją i operacjami logistycznymi, które minimalizują generowanie strat (np. just-in-time).

4. Recykling odpadów produkowanych przez magazyn

Kolejnym sposobem na wprowadzenie łańcucha dostaw na drogę zielonej logistyki jest odpowiedzialne zarządzanie generowanymi przez magazyn odpadami. Można to zrobić w następujący sposób:

• Opracowanie procesu sortowania odpadów.
• Zredukowanie stosowania papieru w magazynie, na przykład poprzez zastosowanie rozwiązań informatycznych, np. systemu zarządzania magazynem Easy WMS.
• Ścisła kontrola nad zarządzaniem odpadami specjalnymi i przestrzeganiem związanymi z ich obsługą regulacji.

5. Usprawnienie zarządzanie zapasami i logistyki odzysku

Wydajny magazyn, w którym stosuje się zasady zgodne z zieloną logistyką, powinien cechować się wzorową organizacją wewnętrznych procesów logistycznych dotyczących obsługi i zarządzania zapasami oraz przemyślaną realizacją logistyki odzysku. Oto kilka wskazówek, jak to osiągnąć:

• Zminimalizowanie ruchu odbywającego się w magazynie poprzez zastosowanie odpowiednich metod składowania ładunków oraz efektywnej organizacji kompletacji zamówień.
• Zapobieganie uszkodzeniom ładunków. Problem ten pomoże zminimalizować np. instalacja magazynów automatycznych.
• W przypadku obsługi towarów łatwo psujących się, strategia FIFO ułatwi ich kontrolę i ograniczy generowanie niepotrzebnych strat.
• Opracowanie procesów kontroli jakości zwrotów, co pozwoli usprawnić prowadzenie logistyki odzysku.

Dlaczego należy postawić na zieloną logistykę

Istnieje kilka powodów, dla których zielona logistyka powinna stać się podstawą działalności przedsiębiorstwa. Przede wszystkim jest to większa konkurencyjność. Marka promująca rozwiązania ekologiczne w logistyce i swojej filozofii jest o wiele atrakcyjniejsza dla potencjalnych klientów, których świadomość w tych kwestiach stale wzrasta i zaczyna odgrywać coraz większą rolę przy dokonywaniu zakupów. Zielona logistyka to także w dłuższym rozrachunku oszczędności dzięki bardziej odpowiedzialnemu zarządzaniu procesami logistycznymi oraz zmniejszeniu zużycia energii elektrycznej, wody itp.

Jeśli chcesz usprawnić zarządzanie łańcuchem dostaw w swojej firmie i zaadaptować w niej rozwiązania przyjazne środowisku – skontaktuj się z nami. Mecalux posiada wieloletnie doświadczenie w projektowaniu i modernizowaniu rozwiązań logistycznych z myślą o zrównoważonym rozwoju.