Czy ChatGPT zmieni oblicze łańcucha dostaw?

ChatGPT to punkt zwrotny w tworzeniu chatbotów. Czy może jednak znaleźć realne zastosowanie w logistyce i – szerzej – w łańcuchach dostaw? To informatyczne narzędzie wykorzystuje zaawansowane techniki uczenia się do wykonywania zadań, które jeszcze do niedawna były wyłączną domeną ludzkiego umysłu. Wykonywanie obliczeń matematycznych, generowanie kodów, odpowiadanie na pytania użytkowników czy tworzenie tekstów literackich to niektóre umiejętności tego nowego systemu konwersacyjnej sztucznej inteligencji.

Aplikacja ChatGPT została udostępniona publicznie pod koniec 2022 roku przez firmę Open AI i natychmiast zyskała ogromną popularność wśród użytkowników. Zadziwiła wyjątkową umiejętnością interakcji oraz specjalistyczną wiedzą, z jakiej korzysta do generowania wyczerpujących odpowiedzi w czasie rzeczywistym. ChatGPT potrzebował zaledwie pięciu dni, aby zyskać ponad milion użytkowników, bijąc rekordy ustanowione przez platformy takie jak TikTok czy Instagram oraz aplikacje Spotify czy Dropbox.

ChatGPT, z ang. Chat Generative Pre-trained Transformer, to system sztucznej inteligencji, który wyewoluował z istniejących na rynku chatbotów. Według technologicznego giganta, firmy IBM, „chatbot to program informatyczny, który wykorzystuje sztuczną inteligencję i przetwarzanie języka naturalnego do zrozumienia pytań użytkowników i automatycznego odpowiadania na nie, symulując prawdziwą rozmowę”. Nowe narzędzie firmy Open AI stosuje technologię uczenia maszynowego (machine learning) oraz uczenia głębokiego (deep learning), a także olbrzymie ilości danych, aby zrozumieć kontekst wypowiedzi i naśladować wzorce mowy. Chatboty ułatwiają użytkownikom wyszukiwanie informacji poprzez szybkie i trafne odpowiedzi.

ChatGPT oferuje większe możliwości niż inne dostępne na rynku chatboty, ponieważ posiada interfejs pozwalający użytkownikom na łatwiejszą i bardziej precyzyjną komunikację z systemem sztucznej inteligencji (AI, z ang. artificial intelligence). Temat ten rozwija Laure Soulier, profesor w Instytucie Inteligentnych Systemów i Robotyki Uniwersytetu Paryskiego: „ChatGPT nie jest narzędziem zupełnie nowym, to raczej udoskonalenie istniejących już modeli, które dzięki czytelnemu interfejsowi komunikacyjnemu przyczyniło się do demokratyzacji sztucznej inteligencji”.

Jak ChatGPT może usprawnić logistykę i rozwinąć przemysł?

 ChatGPT opiera się na  sztucznej inteligencji – jednym z filarów logistyki najbliższych lat. „Potencjał zastosowania technologii AI w łańcuchach dostaw jest nieskończony. Na razie stawiamy pierwsze kroki w obszarze pracy nad tymi rozwiązaniami i sposobami ich wykorzystania”, przyznaje w rozmowie z Mecaluxem profesor George Bargiannis, kierownik Katedry Informatyki i Systemów Informatycznych Uniwersytetu Huddersfield (Wielka Brytania).

Upowszechnienie chatbotów może poszerzyć horyzonty przemysłu, jednak na razie trudno przewidzieć, czy technologia konwersacyjna wejdzie na stałe do procesów tworzących łańcuchy dostaw. Jak twierdzi Esteve Almirall, profesor Operacji, Innowacji i Data Sciences w Esade Business School (Hiszpania), ChatGPT mógłby wyjść naprzeciw bardzo istotnym wyzwaniom łańcucha dostaw. „Pozostawianie klientów z pytaniami bez odpowiedzi to problem, którego jeszcze nie udało się rozwiązać. Do tej pory interakcje chatbotów z klientami nie przynosiły oczekiwanego rezultatu. W ciągu najbliższych lat na tym polu będziemy obserwować znaczne zmiany. To szczególnie ważne w przypadku sprzedaży produktów z dziedziny technologii, ponieważ zazwyczaj takie zakupy generują bardzo wiele niełatwych pytań”.

Innym potencjalnym obszarem zastosowania narzędzia ChatGPT w łańcuchu dostaw mogłoby być automatyczne generowanie dokumentów. Technologia modelowania języka ― LLM, large language models ― pozwala aplikacji rozpoznawać, podsumowywać, tłumaczyć, antycypować i generować teksty o różnym charakterze na podstawie informacji pochodzących z ogromnych zbiorów danych. „Chociaż konwersacyjne modele języka nie transportują pojemników, nie prognozują popytu czy opóźnień w łańcuchu dostaw, ani nawet nie planują tras transportu, mogą mieć istotny wpływ na sektor logistyki”, ocenia profesor Almirall. „Zaawansowane modele językowe mogą zwiększyć wydajność m.in. procesu zarządzania dokumentacją poprzez automatyczne tworzenie wzorów umów czy ofert handlowych, które przed podpisaniem wystarczyłoby jedynie przeczytać”, zauważa naukowiec.

ChatGPT w łańcuchu dostaw a wiarygodność informacji

Na razie jest za wcześnie, aby określić znaczenie aplikacji ChatGPT dla logistyki, ocenia profesor Bargiannis. „Jak w przypadku każdej nowej technologii AI trudno oszacować potencjalny wpływ jej stosowania, zanim nie wykona się szeroko zakrojonych testów tego narzędzia”, podkreśla naukowiec.

Jednym z aspektów budzących największe kontrowersje w kontekście innowacyjnych technologii, takich jak ChatGPT, jest wiarygodność i rzetelność informacji. „W przypadku łańcuchów dostaw istotną przeszkodę stanowi dostępność danych, które miałyby zasilać ChatGPT. Uzyskanie kompleksowej widoczności danych w łańcuchu dostaw to wciąż jedno z kluczowych wyzwań, któremu należy sprostać, aby ChatGPT mógł znaleźć realne zastosowanie w tej dziedzinie”, stwierdza profesor George Bargiannis i wskazuje kilka obszarów wykorzystania tej technologii w łańcuchu dostaw: „Połączenie chatbotów z technologią LLM może okazać się szczególnie korzystne w procesach ukierunkowanych na klienta lub procedurach wewnętrznych dotyczących np. wyboru dostawców. Chatboty mogłyby ułatwić wyszukiwanie odpowiedzi i podejmowanie najlepszych decyzji, co na dłuższą metę przyczyniłoby się do ograniczenia kosztów operacyjnych i optymalizacji zasobów”. 

Jednak sukces tej technologii będzie prawdopodobnie zależał od zdolności oceny, które informacje są prawdziwe, a które fałszywe albo zwyczajnie nieprzydatne dla użytkownika: „Zastosowanie technologii inteligentnych w łańcuchach dostaw na większą skalę jest możliwe pod warunkiem, że będą one w stanie przynajmniej częściowo uzasadniać swoje odpowiedzi”, tłumaczy profesor Bargiannis.

Jakie konsekwencje może mieć wykorzystanie niedokładnych lub fałszywych informacji przez ChatGPT? Vaggelis Giannikas, dyrektor Centrum Inteligentnych Systemów Magazynowania i Logistyki Uniwersytetu w Bath, podaje następujący przykład: „Wyobraź sobie, że chcesz prześledzić status przesyłki. ChatGPT podaje wtedy jakąś prognozę daty doręczenia. Czy lepsza taka informacja, czy żadna?” W ocenie tego naukowca minie jeszcze sporo czasu, zanim ChatGPT będzie miał realny wpływ na działanie łańcucha dostaw: „Zanim zaczniemy na wyścigi wdrażać tę technologię w przemyśle, musimy lepiej zrozumieć jej działanie”. Aby określić jej przydatność, należy przede wszystkim wiedzieć, czy informacja, którą otrzymujemy, jest prawdziwa, szacunkowa, czy powinniśmy ją odrzucić jako całkowicie fałszywą.

Potencjał zastosowania aplikacji ChatGPT w łańcuchu dostaw

Wystarczyło zaledwie kilka miesięcy, aby ChatGPT zyskał ogromną popularność na całym świecie. Ten opracowany przez Open AI program liczy już ponad 100 milionów aktywnych użytkowników miesięcznie, a potencjał jego rozwoju jest niekwestionowany. A jednak rodzi się pytanie, czy ta technologia ma szansę odegrać istotną rolę w łańcuchu dostaw?

Na razie jest za wcześnie, żeby uzyskać jednoznaczną odpowiedź, ale już teraz można stwierdzić ponad wszelką wątpliwość, że jeżeli technologie AI, do jakich należy ChatGPT, mają być kluczowym narzędziem w logistyce, powinny być wyposażone w wewnętrzne procedury do weryfikowania prawdziwości przetwarzanych danych, aby nie tylko przyspieszały wykonywanie procesów, ale również generowały wiarygodne informacje.