Doki przeładunkowe w magazynie

Doki przeładunkowe w magazynie powinny być starannie przemyślane na etapie projektowania obiektu, ponieważ to one będą stanowić punkty dostępowe do magazynu. Wybór rozwiązania wymaga dokładnego przeanalizowania dostępnej przestrzeni, ruchu oraz dystrybucji materiałów, która będzie odbywać się na zewnątrz magazynu. 

Przed wybraniem typu doku przeładunkowego stosowanego w dojazdach do hali magazynowej należy zaprojektować rozmieszczenie doków na zewnątrz obiektu. W tym celu warto uwzględnić kilka czynników.

• Po pierwsze trzeba ustalić, czy w magazynie będzie stosowana zasada just in time. Jeżeli tak, rozmieszczenie doków może mieć kluczowe znaczenie. Wówczas należy przeprowadzić szczegółową analizę wszystkich stref obsługiwanych przez doki, typów ładunków, częstotliwości dostaw, dostępności terenu, potrzebnego miejsca na samochody ciężarowe itd.
• Innym ważnym aspektem dotyczącym rozmieszczenia doków jest ustalenie, czy będą obsługiwane samochody ciężarowe o dużej pojemności. Obecne tendencje wskazują, że coraz częściej będą wykorzystywane dłuższe i szersze pojazdy o większej pojemności objętościowej niż pojazdy stosowane do tej pory. Dlatego na etapie planowania lokalizacji doków należy się upewnić, czy obiekt posiada odpowiednio duży teren na podjazd, manewrowanie i postój dużych pojazdów.
• Trzecim istotnym czynnikiem są spadki terenu. Nachylenie strefy doków powinno być zawsze jak najmniejsze, ponieważ w ten sposób zmniejsza się ryzyko błędów i wypadków. Jeżeli do magazynu wjeżdżać będą pojazdy o dużej pojemności (takie jak high cube) może być konieczne zastosowanie specjalnych urządzeń, np. doków z regulacją hydrauliczną lub podnośników zamontowanych w podłodze.
• Na rozmieszczenie doków wpływ mają nie tylko względy techniczne, lecz także względy estetyczne i organizacyjne. Przy planowaniu całego obiektu magazynowego zawsze zmierza się do oddzielenia doków od stref wejściowych i wyjściowych budynków biurowych (które zazwyczaj są położone przy magazynie). Nie zawsze jest to możliwe, ponieważ najlepszym położeniem dla doków jest boczna uliczka budynku, a ogólny układ całości określa, czy możliwe jest powyższe oddzielenie.
• Istnieją również czynniki produkcyjne, które należy uwzględnić. Efektywność doków można zwiększyć poprzez połączenie przyjmowania i wysyłek na jednym obszarze. Takie rozwiązanie znacznie obniża koszty, a przede wszystkim zwiększa wykorzystanie urządzeń przeładunkowych i personelu. Jeżeli jednak wielkość przepływu materiałów jest odpowiednia, można pomyśleć o zastosowaniu osobnych wjazdów dla poszczególnych funkcji (wjazdy przeznaczone na przyjęcia i na wysyłkę).
• Czynniki, jakie należy uwzględnić w celu ustalenia rozmieszczenia doków w obiekcie, mogą mieć duży wpływ na jego wydajność. Należy wziąć pod uwagę, że bramy wjazdowe są stale otwierane i zamykane, dlatego mogą mieć bezpośredni wpływ na warunki środowiskowe wewnątrz hali. Warto zatem ustalić kierunek dominujących wiatrów w celu ograniczenia problemów powodowanych przez warunki pogodowe.
• Należy także uwzględnić możliwości przyszłej rozbudowy magazynu i upewnić się, czy powierzchnia, która zostanie dobudowana w przyszłości, będzie stanowić logiczną całość z obecnymi obiektami. W tym celu należy zapewnić dodatkowe miejsce przeznaczone na zamontowanie nowych doków, nie wpływając na normalny tok działalności magazynowej.

Liczba potrzebnych wjazdów

Na etapie projektowania doków przeładunkowych należy ustalić ich liczbę. Zależy ona od przepływu materiałów, wielkości dostaw, momentu przyjmowania większości towarów, czasu potrzebnego na rozładunek i przetransportowanie wszystkich przyjętych ładunków do ich miejsca przeznaczenia oraz od liczby dostępnych urządzeń przeładunkowych.

Istnieją jednak trzy aspekty, które należy wziąć pod uwagę, aby upewnić się, czy liczba wjazdów jest wystarczająca.

• Po pierwsze należy zaprojektować doki w taki sposób, aby można je było szybko rozbudować w przyszłości. W konstrukcji początkowej można wbudować panele ścienne, które można łatwo zdjąć. Takie rozwiązanie ułatwia montowanie nowych bram oraz zakrytych dołów. Należy pamiętać, że koszty przebudowy doków są znacznie mniejsze, jeżeli rozbudowa została przewidziana już wcześniej i jeżeli podjęto wyżej określone środki.
• Po drugie warto zaplanować miejsce, w którym będzie można odkładać ewentualne odrzucone pojemniki lub kontenery. Miejsce to powinno znajdować się na zewnątrz którejś z bram. Do tego celu można wykorzystać jeden z ukrytych szybów przeznaczonych na montaż przyszłej windy.
• Ponadto przewoźnicy zazwyczaj dostarczają towar w godzinach porannych, a odbierają w godzinach popołudniowych. Może to powodować zatory w godzinach szczytu, a tym samym dodatkowe koszty. W konsekwencji liczba stanowisk na samochody ciężarowe musi być równa maksymalnej liczbie pojazdów, które mogą jednocześnie wykonywać załadunek i rozładunek.

Asfalt i masa

Jeżeli drogi dojazdowe mają być wykonane z nawierzchni asfaltowej, konieczne jest ułożenie betonowego pasa w strefie przylegającej do doków przeładunkowych. Rozwiązanie to jest konieczne, ponieważ, jeżeli naczepy są oddzielone od ciągnika, opierają się tylko na stopkach. W sytuacji gdy asfalt jest rozgrzany, naczepa może zatopić się razem ze stopkami w nawierzchni z uwagi na jej wielką masę. Szerokość pasa zależy od długości pojazdów.

Rampy dla wózków widłowych

Kolejnym istotnym aspektem konstrukcyjnym związanym z wjazdami są elementy umożliwiające wózkom widłowym przejazd z budynku magazynowego do strefy ruchu samochodów ciężarowych. Rozwiązaniem jest zastosowanie ramp betonowych lub ramp podnośnikowych w dokach przeładunkowych.

Rodzaje doków podjazdowych

Idealny dok podjazdowy

W przypadku doków przeładunkowych konieczne jest także określenie, jakiego rodzaju wjazd należy wykonać w budynku lub w jego bezpośrednim otoczeniu (wysokość podjazdu itp.) Zagadnienia te zostały omówione poniżej.

Dok wbudowany idealnie umożliwia podjazd ciężarówek. Wjazd znajduje się mniej więcej na tym samym poziomie co wysokość ciężarówki i jest delikatnie oddzielony od budynku, aby ułatwić odprowadzenie wód deszczowych.

Układ ten jest bardzo łatwy w budowie, ale może stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa budynku, zwłaszcza jeżeli stopki podporowe naczep są stosowane do wykonywania manewrów. W przypadku zbyt szybkiego wyjęcia tych podpór, w szczególności podpór umieszczonych na przednim końcu, nachylenie nadwozia skrzyniowego może spowodować uderzenie w ściany budynku.

Strefa wjazdowa ze spadkiem

Jeżeli budynek jest usytuowany na zboczu, strefę wjazdową można wykonać na spadku, aby zapewnić właściwą wysokość doku. Jednak taki wjazd wiąże się z pewnym zagrożeniem. Otóż jeżeli zbyt szybko opuści się samochód ciężarowy lub naczepę, górna część nadwozia skrzyniowego może uderzyć w ścianę magazynu.

Posiada on także inne wady, np. możliwe nagromadzenie śniegu zimą (wówczas należy go usunąć), możliwe problemy związane z odprowadzeniem wody lub problemy bezpieczeństwa ruchu, wobec których może być konieczne wytyczenie precyzyjnych tras, nawet z barierkami ochronnymi.

Doki zamknięte

Zazwyczaj tego typu wjazdy są odrzucane z powodu wysokich kosztów budowy oraz niedogodności związanych z brakiem wentylacji hal. Zapewniają jednak szereg korzyści, które mogą uzasadnić inwestycję.

Po pierwsze takie rozwiązanie ułatwia kontrolę temperatury w magazynie, co przynosi korzyści towarom oraz personelowi. Ogranicza także możliwości kradzieży. Dodatkowo zapewnia lepsze wykorzystanie pojemności magazynu.

Doki przeładunkowe w układzie piłokształtnym

Ustawienie wjazdów w kształcie schodów lub piły jest rzadkie, lecz jeżeli przestrzeń manewrowa jest niewielka, konfiguracja ta może być dobrym rozwiązaniem umożliwiającym zastosowanie wystarczającej liczby doków przeładunkowych. Największą wadą tego układu jest znaczne ograniczenie przestrzeni. Ponadto ruch pojazdów przy podjeździe musi być odpowiednio zorganizowany, aby zapewnić wjazd pod właściwym kątem.

Jeżeli warunki budynku wymagają zastosowania doków otwartych, właściwym rozwiązaniem może być zakrycie jednego z nich dachem przy zachowaniu możliwości wjazdu na minimalną głębokość 6 m w celu wykonania załadunku i rozładunku niektórych rodzajów towarów.

Planowanie strefy podjazdu

Powyżej przedstawiono analizę typów doków. W dalszej części omówiono, w jaki sposób należy zorganizować przestrzeń znajdującą się bezpośrednio przed dokami. Strefa podjazdu to obszar rozciągający się od zewnętrznej strony doku do pierwszej możliwej przeszkody, np. budynku, ogrodzenia, drogi itp. Całkowita niezbędna przestrzeń zastrzeżona na tę strefę zależy od takich czynników, jak wielkość ciągników i naczep, szerokość dokowania itd.

Rozwój pojazdów przemysłowych powoduje, że stale zwiększa się ich wielkość i pojemność. Chociaż w powyższej tabeli wskazano wymiary zalecane dla pojazdów ciężarowych o różnych długościach, przed rozpoczęciem projektowania tej strefy należy skonsultować się z producentami w celu uzyskania szczegółowych danych o każdym rodzaju pojazdu.

Wysokość doków przeładunkowych

Większość doków przeładunkowych obsługujących pojazdy przemysłowe jest zbudowana na wysokości 1,2 m, jednak istnieje wiele pojazdów ciężarowych, których rama – platforma, na której spoczywa nadwozie skrzyniowe lub kontener – jest umieszczona znacznie powyżej lub poniżej tego poziomu.

• Jeżeli dok będzie obsługiwać samochody ciężarowe o dużej pojemności, powinien być zaprojektowany na ramy o wysokości od 0,9 do 1 m.
• Podłoga w samochodach chłodniach może znajdować się w odległości 1,3–1,4 m od ziemi.
• Natomiast w naczepach o niskim podwoziu oraz w samochodach do transportu mebli wysokość ramy zazwyczaj wynosi 0,9 m, a nawet mniej.
• W przypadku samochodów ciężarowych konieczne jest zaprojektowanie zakresu wysokości od 0,9 do 1,2 m.

Zastosowanie do specjalnych samochodów ciężarowych

Niekiedy doki przeładunkowe mogą być stosowane do obsługi specjalnych samochodów ciężarowych o wysokości wjazdu powyżej lub poniżej zaprojektowanej wysokości doku. Do obsługi takich pojazdów można wykorzystać pewne urządzenia.

• Jedną z możliwości jest użycie przenośnych podnośników lub podnośników hydraulicznych, aby podnieść tył ciężarówki z małym nadwoziem skrzyniowym. Urządzenia te można także zastosować podczas budowy doków o zmiennej wysokości.

• Jeżeli jest dostatecznie dużo miejsca, można wykorzystać bardzo długi dok hydrauliczny o zmiennej wysokości, aby zminimalizować pochylenie spowodowane przez różnicę wymiarów. Stosowane są również doki hydrauliczne o długości 3,7 m i wysokości między 300 a 450 mm, co umożliwia dużą elastyczność oraz zdolność adaptacji.

• Możliwe jest także zamontowanie podnośników w strefie podjazdu przy doku. Podnośniki te pozwalają na podnoszenie i opuszczanie ramy do odpowiedniej wysokości. Piąta możliwość polega na wykonaniu doku, pod którym montuje się podnośnik hydrauliczny.

Poniżej przedstawiono listę najbardziej popularnych typów samochodów ciężarowych i typową wysokość ich nadwozia skrzyniowego w celu ułatwienia projektowania wysokości doków.

Potrzeba wcześniejszej analizy

Podsumowując, jest wiele zmiennych związanych z projektowaniem i rozmieszczeniem wjazdów oraz doków przeładunkowych w obiekcie. Ponownie wstępna analiza potrzeb magazynu jest niezbędna do zapewnienia maksymalnej wydajności.

Jeśli masz wątpliwości przy projektowaniu doków załadunkowych dla Twojego magazynu, skontaktuj się z nami, a nasz doradca zaproponuje najlepsze rozwiązanie dla Twojej firmy.