Kitting – optymalizacja procesu kompletowania zestawów w magazynie

Kitting, czyli kompletowanie zestawów, to strategia logistyczna polegająca na gromadzeniu pojedynczych elementów składowych produktu i tworzeniu z nich pakietów. Po zebraniu wszystkich części zestaw jest przekazywany kolejnym operatorom w magazynie, których zadaniem jest montaż produktu docelowego.

Pomimo iż proces gromadzenia elementów i kompletowania z nich gotowego produktu mógłby być realizowany przez tych samych operatorów, dzięki strategii kitting i pracownikom wyspecjalizowanym w przygotowywaniu zestawów można zwiększyć tempo wytwarzania produktu oraz ograniczyć ewentualne błędy. Pomyślne stosowanie tej metody wymaga podjęcia szeregu wyzwań, które analizujemy w niniejszym artykule. 

Co to jest „kitting”?

Według bardziej szczegółowej definicji: kitting oznacza czynności polegające na gromadzeniu wszystkich materiałów, z których składa się dany produkt, tworząc pakiet (zestaw), dostarczanych następnie na linie montażowe w celu wytworzenia gotowego wyrobu. Proces ten jest prowadzony z wyprzedzeniem, aby zaopatrywanie linii montażowych w produkty przebiegało bez zakłóceń.

Linia montażowa realizuje proces wytwórczy często spotykany m.in. w produkcji samochodów, mebli czy sprzętu AGD. Poszczególne elementy składowe każdego produktu gromadzone są w określonym porządku w miarę przechodzenia z jednego stanowiska roboczego do kolejnego.

Czynności te można w bardzo prosty sposób zobrazować na przykładzie wytwórni długopisów. W magazynie operatorzy gromadzą pięć pozycji asortymentowych:

• SKU01: skuwka
• SKU02: rurka podłużna
• SKU03: zaślepka
• SKU04: wkład
• SKU05: końcówka

Żadnej z tych pozycji asortymentowych nie sprzedaje się osobno, lecz po skompletowaniu zostają wysłane na linie montażowe w celu produkcji nowej pozycji asortymentowej (SKU06 – długopisu). Oddzielne księgowanie każdej pozycji (zarówno długopisu, jak i jego części składowych) pomaga firmie w bardziej precyzyjnym monitorowaniu zapasów.

Różnica między metodą „kitting”, VAS i zaopatrzeniem produkcji

Nie należy mylić pojęcia kitting z zaopatrzeniem linii produkcyjnych czy usługami wartości dodanej (ang. value-added service, VAS). Zobaczmy, na czym polegają te procesy:

• Zaopatrzenie produkcji. Niektóre magazyny zajmują się dostarczaniem na linie produkcyjne surowców niezbędnych do wytwarzania określonych produktów. Przykładowo w magazynie składowana jest mąka, sól oraz drożdże, które po dodaniu wody zostają przekształcone w nową pozycję asortymentową – pieczywo. W ramach oprogramowania firmy Mecalux (Easy WMS) zadaniem tym zajmuje się moduł WMS dla produkcji. 
• VAS (usługi wartości dodanej). W logistyce pojęcie usługi VAS (value-added service) nawiązuje do przekształcenia danego produktu w celu spełnienia specjalnych wymogów klienta (np. nadruk spersonalizowanego napisu na koszulce). W magazynie operatorzy wyszukują potrzebne artykuły i przenoszą je do odpowiednich stanowisk roboczych, które następnie zajmują się ich przekształceniem. Po zakończeniu tego procesu produkty są wysyłane bezpośrednio do klientów.

W związku z tym kitting jest strategią, której zadaniem jest przyspieszenie montażu produktu docelowego. Celem zaopatrzenia produkcji jest natomiast jedynie dostarczenie surowców potrzebnych w procesie produkcyjnym. Z kolei VAS polega na personalizacji produktu dla określonego klienta. Chociaż te trzy rozwiązania czasami mogą występować łącznie, należy pamiętać o istniejących między nimi różnicach, ponieważ dotyczą również odmiennego sposobu wdrażania i przebiegu procesów. 

Zalety metody „kitting”

Kitting stanowi wyzwanie dla przedsiębiorstw, ponieważ wymaga poświęcenia czasu i zasobów na zaspokojenie potrzeby, której istnienie nie zawsze wydaje się oczywiste. Jest to jednak sposób pracy, którego sprawne wdrożenie dostarcza wiele korzyści całej firmie. Operatorzy linii montażowych mają w zasięgu ręki wszystkie niezbędne materiały do wykonywania pracy, co zapewnia szybszą realizację zadań oraz możliwość ograniczenia kosztów.

• Optymalizacja czasu pracy i ograniczenie liczby wykonywanych czynności. Dzięki dostarczeniu artykułów operatorzy linii montażowych nie muszą wyszukiwać potrzebnych materiałów, ponieważ wszystko mają w zasięgu ręki. 
• Zwiększenie płynności łańcucha dostaw. Linie montażowe są idealnie skomunikowane i skoordynowane z magazynem w celu optymalizacji produkcji towaru. Pozwala to udoskonalić obsługę i usprawnić wykonywane czynności.
• Ograniczenie błędów. Operatorzy kompletujący zestawy specjalizują się w tej czynności, a system zarządzania magazynem oraz systemy kompletacji, m.in. put-to-light, pomagają im w bezbłędnym grupowaniu wszystkich niezbędnych artykułów.
• Zwiększenie wydajności. Przygotowywanie wszystkich materiałów z wyprzedzeniem umożliwia prowadzenie dokładniejszej inwentaryzacji oraz zapewnia ciągły i niezakłócony montaż towaru.
• Efektywne wykorzystanie przestrzeni. Operatorzy linii montażowych dysponują wyłącznie produktami i narzędziami niezbędnymi do wykonywania powierzonego im zadania, dlatego ich stanowiska pracy zajmują tylko niezbędną przestrzeń. 

Systemy magazynowe wykorzystywane do przygotowywania zestawów

W celu sprawnego kompletowania zestawów magazyn powinien być wyposażony w odpowiednie systemy magazynowania i obsługi towaru. Konieczne jest spełnienie następujących warunków:

• Łatwość dostępu do zapasów. Bezpośredni dostęp przyspiesza zarządzanie towarem oraz ułatwia kontrolę stanu magazynowego.
• Wszechstronność w zakresie produktów o różnych cechach. Towar należy rozlokować tak, aby móc pomieścić wszelkiego rodzaju produkty, o różnych rozmiarach i poziomach rotacji, zarówno elementy składowe zestawów, jak i gotowe zestawy.
• Organizacja towaru w magazynie. Odpowiednia dystrybucja produktów umożliwia sprawne odnajdywanie pozycji asortymentowych przy jednoczesnej optymalizacji ruchów wykonywanych przez operatorów. Przykładowo w celu przyspieszenia pracy artykuły wchodzące w skład zestawu lepiej magazynować w bliskiej odległości.

Gdy zestawy składają się z drobnych artykułów, ich elementy składowe można magazynować na regałach półkowych ze względu na łatwy dostęp do towaru. Najlepszą dostępność podczas obsługi dużej liczby produktów zapewniają regały półkowe przepływowe.

Wspomniany regał może pomieścić więcej produktów niż tradycyjne systemy półkowe, co ogranicza konieczność częstego uzupełniania zapasów. Co więcej, proces uzupełniania i przygotowywanie zestawów odbywają się w różnych korytarzach dostępowych, zapobiegając utrudnieniom i umożliwiając realizację obu czynności jednocześnie. Ponadto wdrożenie urządzeń typu pick-to-light zwiększa dynamikę pracy operatorów. 

Z kolei gdy pakiety składają się z artykułów o dużych rozmiarach, zwykle są one składowane na regałach paletowych. To rozwiązanie magazynowe umożliwia składowanie różnorodnych produktów oraz optymalne wykorzystanie przestrzeni z jednoczesnym bezpośrednim dostępem do każdego ładunku. Operatorzy pobierają artykuły niezbędne do skompletowania zestawu bezpośrednio z palety znajdującej się na poziomie posadzki. Puste miejsca paletowe uzupełniane są zapasami umieszczonymi bezpośrednio powyżej.

Automatyzacja procesu „kitting”

Myśląc o zwiększeniu wydajności procesu „kitting”, warto zwrócić uwagę na potencjał automatyzacji. Magazyny automatyczne, zarówno paletowe, jak i pojemnikowe, nie tylko optymalizują przestrzeń, ale także umożliwiają sprawniejsze, bezpieczniejsze i bardziej precyzyjne kompletowanie zestawów. 

Kompletacja zgodnie z metodą „produkt do operatora” pomaga  ograniczyć czas poświęcany na przygotowywanie zestawów, ponieważ operatorzy pozostają na stanowiskach montażowych, oczekując na automatyczne dostarczenie towaru. Ponadto zestawy są przygotowywane w uporządkowany sposób i w określonej kolejności, stosownie do wymogów wyznaczonych przez firmę.

Automatyzacja procesu kitting ma cztery bardzo wyraźne zalety:

• Szybsze i wydajniejsze magazynowanie towaru.
• Ograniczenie ruchu operatorów (a co za tym idzie, oszczędność czasu).
• Bezpieczeństwo towaru ze względu na ograniczenie dostępu. 
• Elementy składowe artykułów są wysyłane na linie montażowe z zastosowaniem kryterium just-in-time, a zatem w odpowiednim momencie.

System zarządzania magazynem jako niezbędne narzędzie procesu „kitting”

System zarządzania magazynem (WMS), jak np. Easy WMS firmy Mecalux, to podstawowe narzędzie umożliwiające osiągnięcie skuteczności operacyjnej w ramach wszystkich czynności prowadzonych w magazynie, w tym procesu „kitting”. Do jego zasadniczych funkcji należy optymalne rozmieszczenie asortymentu w magazynie (pojedynczych elementów składowych i wyrobów gotowych) oraz zaopatrywanie stanowisk, na których kompletowane są zestawy.

Ponadto, w celu zapewnienia faktycznej efektywności procesu kitting, system WMS stale monitoruje stan magazynowy. Brak zapasów w magazynie mógłby skutkować opóźnieniami w przygotowywaniu zamówień, a w związku z tym zakłóceniami czynności produkcyjnych.

Aby wszystkie procesy przebiegały szybko i sprawnie, niezwykle istotna jest  bezbłędna integracja systemów ERP i WMS. Kompletacja zestawów następuje po wysłaniu polecenia z systemu ERP stosownie do wytycznych WMS.

Przepływ pracy między systemami WMS i ERP w celu realizacji strategii kitting prezentuje się następująco: 

System ERP generuje zestawienie materiałów (ang. bill of materials), czyli wykaz elementów składowych potrzebnych dla poszczególnego stanowiska montażowego do produkcji określonych wyrobów.

Następnie system WMS nie tylko porządkuje zestawy (aby w pierwszej kolejności zostały przygotowane te o znaczeniu priorytetowym), ale również planuje i przypisuje poszczególne zadania do wykonania. System kieruje pracą operatorów, wydając im jasne polecenia w celu zgromadzenia wszystkich materiałów.

Po zakończeniu kompletacji zestawów WMS powiadamia o tym system ERP i w odpowiednim momencie zleca wysyłkę zestawów na linie montażowe.

Logistyka na liniach montażowych

Kitting to proces, którego nadrzędnym celem jest optymalizacja czasu pracy linii montażowych oraz wykonywanych tam czynności. Operatorzy magazynowi gromadzą i grupują niezbędne artykuły z wyprzedzeniem, a następnie w stosownym momencie wysyłają je, aby uniknąć opóźnień i zakłóceń obsługi.

W celu przyspieszenia i zwiększenia efektywności zaopatrzenia linii montażowych magazyn powinien zostać wyposażony w systemy logistyczne ułatwiające lokalizowanie i przygotowywanie artykułów wchodzących w skład zestawów oraz umożliwiające koordynację pracy operatorów i ścisłe monitorowanie stanu zapasów, jak np. Easy WMS.

Firma Mecalux posiada obszerne doświadczenie w zakresie wdrażania magazynów automatycznych zwiększających wydajność pracy metodą kittingu. Dobrym przykładem jest projekt opracowany przez Mecalux na rzecz francuskiego producenta narzędzi SAM Outillage. W magazynie tej firmy zainstalowano stanowiska przeznaczone do kompletacji zestawów na tyle przestronne, aby umożliwić operatorom szybsze sortowanie narzędzi i umieszczanie ich w skrzynkach. Przygotowywanie zestawów odbywa się na zasadzie „produkt do operatora" oznacza to, że układnice i przenośniki automatycznie dostarczają operatorom właściwe produkty.

Skontaktuj się z firmą Mecalux, aby zrealizować własny projekt magazynu i usprawnić proces kompletowania zestawów.