Praca
BADANIA LOGISTYCZNE
René De Koster, wykładowca na Uniwersytecie Erazma w Rotterdamie
Od momentu opracowania pierwszych wózków samojezdnych (AGV) w latach 50. ubiegłego wieku automatyzacja nieustannie postępuje. Po siedmiu dekadach nadal zastanawiamy się, jak będą wyglądały magazyny przyszłości. René De Koster, profesor logistyki i zarządzania operacyjnego na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Erazma w Rotterdamie, w swoim artykule zatytułowanym Warehousing 2030 analizuje najnowsze trendy, doświadczenia i postępy technologii stosowanych w magazynach.
W ostatnich latach wynalazki takie jak oprogramowanie oparte na sztucznej inteligencji (AI) oraz autonomiczne roboty mobilne (AMR) wyposażone w czujniki i technologię symultanicznej lokalizacji znacząco zmieniły procesy logistyki wewnętrznej przedsiębiorstw. Na przykład systemy zarządzania magazynem (WMS), które monitorują zapasy i kierują przepływem pracy, stają się coraz bardziej powszechnym narzędziem w obiektach magazynowych. Osoby i przedmioty mogą być wyposażone w czujniki, które gromadzą dane w czasie rzeczywistym i komunikują się z otoczeniem, umożliwiając pracę w sieci poprzez internet rzeczy.
Zdaniem René De Kostera rozwój ten będzie kontynuowany w następnej dekadzie. „W logistyce obserwujemy tendencje do centralizacji i decentralizacji, wzrost liczby automatycznych magazynów oraz upowszechnianie się kompaktowych urządzeń do kompletacji i systemów robotycznych. Firmy stawiają również na zrównoważony rozwój, bezpieczeństwo, internet rzeczy oraz czynnik ludzki. I choć postępy te spotykają się z zainteresowaniem ze strony badaczy, wciąż pozostaje wiele do zrobienia” – uważa ekspert.
Wielkość i lokalizacja magazynów
Przez ostatnich 20 lat wielkość obiektów logistycznych stale rośnie w krajach takich jak Stany Zjednoczone, Niemcy, Holandia i Belgia, a także w Azji. Przyczynami tego zjawiska są m.in. centralizacja logistyki w celu obniżenia kosztów wysyłki oraz dynamiczny rozwój handlu elektronicznego zwiększający natężenie dystrybucji.
Zmiany zachodzące na rynku mają również wpływ na lokalizację geograficzną magazynów. Dążenie do zapewnienia odbiorcom jak najkrótszych terminów dostaw sprawia, że magazynowanie produktów odbywa się nie tylko w większych obiektach, ale także mniejszych, zlokalizowanych w pobliżu centrów miast. René De Koster uważa, że ten trend się utrzyma, a duże centra logistyczne będą współistniały z małymi magazynami obsługującymi sektor e-commerce i stosującymi metodę dystrybucji cross-docking. Niezależnie od wielkości i przeznaczenia obiektów będą w dużej mierze zautomatyzowane w celu maksymalnego wykorzystania ich powierzchni.
Automatyzacja
Obecnie systemy typu „człowiek do produktu” takie jak roboty współpracujące AMR współistnieją z rozwiązaniami automatycznymi, w których zrobotyzowane urządzenia transportu wewnętrznego przemieszczają produkty do stanowisk kompletacji. Istnieją różne rodzaje takich urządzeń, od układnic po wózki wahadłowe (zarówno modele, które pracują tylko na jednym poziomie regałów, jak i takie, które obsługują wiele poziomów).
Postęp technologiczny obserwujemy także na etapie kompletacji zamówień: pobieraniem produktów z pojemnika może się zajmować robot wyposażony w kamerę, za pomocą której identyfikuje przedmioty, korzystając z technologii takich jak uczenie głębokie w zakresie rozpoznawania kształtów.
Czynnik ludzki
Obecność personelu będzie wciąż pożądana w magazynach, nawet jeśli będą one wysoce zautomatyzowane. Zdaniem René De Kostera wyzwanie będzie polegało na przeorganizowaniu pracy w taki sposób, aby włączyć do niej roboty, a także na prowadzeniu działań mających na celu zatrzymywanie i motywowanie pracowników. Zalecenia naukowca dotyczące zwiększenia produktywności obejmują wyznaczanie celów indywidualnych i zespołowych oraz zapewnianie środków motywacyjnych i informacji zwrotnych na temat efektywności pracy.
Bezpieczeństwo, zrównoważony rozwój i internet rzeczy
W 2030 roku magazyny będą bezpieczniejszym środowiskiem pracy, ponieważ dzięki automatyzacji spadnie liczba wypadków. To przyciągnie więcej pracowników. W Europie Zachodniej brakuje wykwalifikowanego personelu, a siła robocza starzeje się, dlatego pojawienie się w magazynach robotów należy postrzegać jako zjawisko korzystne.
Coraz ważniejszym trendem w logistyce będzie zrównoważony rozwój. Budynki są źródłem emisji gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń. Dlatego w przypadku nowych obiektów wymagane są certyfikaty ekologiczne, takie jak BREEAM lub LEED, oceniające, w jakim stopniu są one przyjazne dla środowiska naturalnego. W nadchodzącej dekadzie popularność będą zyskiwać architektura bioklimatyczna, odnawialne źródła energii, środki poprawy efektywności energetycznej oraz recykling i odzysk materiałów.
Istotny wpływ na branżę logistyczną, zwłaszcza w zakresie przygotowywania zamówień i zarządzania towarem, będzie mieć internet rzeczy. Zmiany metod gromadzenia danych w magazynach rozpoczęły się wraz z pojawieniem się terminali radiowych. Obecnie natomiast niektóre firmy już korzystają z okularów rzeczywistości rozszerzonej do interakcji z otoczeniem i jest to trend rosnący.
Podsumowując, René De Koster wskazuje, że magazyny w 2030 roku nie będą się znacząco różnić od dzisiejszych, jednakże uważa, iż obecne trendy będą w nadchodzących latach się upowszechniać.
Autor badania: René De Koster, wykładowca logistyki i zarządzania operacyjnego na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Erazma w Rotterdamie (Holandia).
Publikacja w wersji oryginalnej: Koster, René De. 2023. Warehousing 2030, in Global Logistics and Supply Chain Strategies for the 2020s, ed. R. Merkert and K. Hoberg (Springer, Cham).