Wywiad z Joakimem Kembro (MSc Logistics, Uniwersytetu w Lund)

Joakim Kembro, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu w Lund, w wywiadzie przeprowadzonym przez Mecalux analizuje, jak najnowsze trendy w gospodarce magazynowej zmieniają świat logistyki.

• Od ponad dekady prowadzi pan badania nad gospodarką magazynową. Czego dowiedział się pan przez ten czas?

  W ciągu ostatnich dziesięciu lat magazynowanie przeszło spektakularną ewolucję. Nie można już odmawiać mu strategicznej pozycji w łańcuchu dostaw. Magazyny odgrywają kluczową rolę w zaspokajaniu potrzeb klientów i zapewnianiu sprawnej dystrybucji towarów. Przedsiębiorstwa mogą osiągnąć bardzo wysoką rentowność, jeśli mają magazyny dopasowane do swoich potrzeb.

• Jak automatyzacja zmienia magazyny?

  Nowa generacja automatycznych systemów wyposażonych w sztuczną inteligencję zmienia reguły gry i zapewnia elastyczne rozwiązania, które jeszcze nie tak dawno były jedynie teoretycznymi koncepcjami. Firmy nie zadają sobie pytania, czy automatyzować, lecz zastanawiają się, jak automatyzować. Jeszcze kilkanaście lat temu bardzo nieliczne przedsiębiorstwa wdrażały rozwiązania automatyczne do swoich magazynów. Obecnie jest to po prostu niezbędne. Automatyczne rozwiązania skracają czas dostaw i produkcji, minimalizują błędy oraz zwiększają elastyczność.

  Magazyny odgrywają kluczową rolę w zaspokajaniu potrzeb klientów.

• Jakie firmy mogą odnieść korzyści z automatyzacji swoich magazynów?

  Automatyzacja była kiedyś zarezerwowana tylko dla dużych przedsiębiorstw, ale w ostatnich latach upowszechniła się w firmach średniej wielkości. Handel detaliczny jest jednym z pionierów automatyzacji magazynów ze względu na konieczność zapewnienia możliwie najkrótszych terminów dostaw i produkcji. Obserwujemy również, jak sektor produkcyjny, który do tej pory skupiał się wyłącznie na produkcji, rozważa automatyzację magazynów w celu optymalizacji procesów.

• Jak magazynowanie zmieniło się na przestrzeni lat?

  Dziesięć lat temu wszystkie magazyny były bardzo podobne. Obecnie każdy jest inny – dostosowany do specyfiki firmy, do której należy. W rezultacie w magazynach zmieniają się także różne specjalizacje. Choć nadal istnieją strefy, w których praca wykonywana jest ręcznie, wkroczyły nowoczesne technologie z rozwiązaniami, które są dostosowywane do indywidualnych potrzeb każdej firmy. Na przykład, w zależności od specyfiki działalności i celów, jakie zamierza się osiągnąć, można zastosować rozwiązania technologiczne zwiększające wydajność i skracające czas dostawy albo bardziej elastyczne systemy umożliwiające obsługę produktów różnej wielkości. Można również skorzystać z rozwiązań optymalizujących wykorzystanie powierzchni magazynowej, takich jak systemy składowania umożliwiające zagospodarowanie dostępnej wysokości budynku, czy regały przesuwne. Debata na temat technologii magazynowej toczy się na najwyższym szczeblu kierowniczym w prawie każdej firmie.

• 

  Jakie strategie stosują w swoich magazynach detaliści?

  Wszystko się zaczęło, gdy rozwój handlu elektronicznego wymusił zmiany w procesie magazynowym. Nagle magazyny musiały zarówno zaopatrywać sklepy detaliczne, realizując dla nich duże zamówienia, jak i obsługiwać klientów indywidualnych, którzy potrzebowali tylko pary butów lub dwóch T-shirtów. Badając tę sytuację, zauważyliśmy, że każdy detalista ma inną strategię: jedne firmy łączyły zamówienia internetowe i zaopatrywanie sklepów detalicznych w jednym magazynie, inne zaś rozdzielały te dwa procesy na osobne magazyny. Zauważyliśmy też, że niektóre duże korporacje handlowe mocno inwestują w automatyzację, podczas gdy część detalistów woli korzystać z innych technologii, aby rozwiązać konkretne problemy logistyczne.

• Jakie czynniki powinny brać pod uwagę firmy, projektując swoje magazyny?

  Zaprojektowanie magazynu jest łatwiejsze, gdy wielkość produktów i charakterystyka zamówień są podobne. Jeśli jednak zaczniemy otrzymywać różne rodzaje zamówień – na przykład ze sklepów detalicznych i od klientów internetowych – będziemy musieli zainwestować więcej w stosowne rozwiązania. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku wielkości produktów: magazyn, w którym produkty mają jednakową wielkość, może mieć prostszy układ, natomiast detaliści oferujący bardziej zróżnicowany pod względem gabarytów asortyment będą potrzebowali więcej różnych stref i metod kompletacji zorganizowanych z wykorzystaniem systemów automatycznych.

• Jak konieczność dotrzymania krótkiego czasu realizacji zamówień wpływa na strategie magazynowe?

  Tempo realizacji nadają duże, międzynarodowe korporacje. Wiele firm myśli: „Skoro oni oferują 12-godzinny termin dostawy, my też musimy realizować zamówienia w 12 godzin”. Aby skrócić czas realizacji zamówień – co jest coraz częstszym trendem w wielu magazynach – w pewnym momencie trzeba pójść na ustępstwa. Dalsze skracanie czasu przygotowywania zamówień, gdy do magazynu wciąż napływa wiele zamówień i towaru, jest niewykonalne. Należy przeanalizować dostępne opcje i znaleźć rozwiązania. Dwadzieścia lat temu wiele firm centralizowało swoją logistykę i koncentrowało się na osiąganiu korzyści skali. Obecnie widzimy, że tendencja ta odwróciła się w kierunku decentralizacji. Na przykład wiele firm posiadających magazyny centralne otwiera dodatkowe magazyny w pobliżu swoich klientów, aby zapewnić im terminowe dostawy.

• Jak zaprojektować magazyn, aby zapewnił firmie sukces?

  Po pierwsze, potrzebny jest wysoko wykwalifikowany zespół: od kierownika logistyki z rozległą wiedzą na temat magazynowania po kierownika IT biegłego w dziedzinie automatyki. Zauważyliśmy, że w firmach coraz częściej działają multidyscyplinarne zespoły ekspertów w dziedzinie magazynowania. Po drugie, przedsiębiorstwa powinny dysponować niezbędnym know-how. Małe firmy, które muszą szukać takiej fachowej wiedzy na zewnątrz, mogą znaleźć odpowiedniego partnera, który pomoże im w tym zakresie. Po trzecie, firmy powinny wdrażać tylko takie systemy, które pasują do specyfiki ich działalności. Aby wybrane rozwiązanie było dobrą inwestycją, musi spełniać potrzeby firmy, rozwiązywać jej problemy. Świat bardzo szybko się zmienia, ale magazyny potrzebują czasu, aby się do tych zmian dostosować. Kluczem nie jest osiągnięcie absolutnej dokładności, lecz maksymalne zbliżenie się do niej. Wreszcie, co nie mniej ważne, firmy muszą patrzeć w przyszłość, aby analizować szerszą perspektywę. Należy też pamiętać, jak ważna jest ścisła współpraca ze wszystkimi uczestnikami łańcucha dostaw, ponieważ magazyn i inne ogniwa tego łańcucha są systemem naczyń połączonych i wspólnie mają wpływ na jakość usługi.