Co stanowi klucz do zapewnienia bezpieczeństwa w magazynie?

Pomimo oczywistego znaczenia, nadal istnieje wiele wątpliwości odnośnie podstawowych zasad, jakich użytkownik systemów magazynowych powinien przestrzegać, aby zmniejszyć ryzyko wypadków w codziennej pracy. Ochrona osób oraz zapewnienie prawidłowego działania magazynu powinny być priorytetem każdej osoby odpowiedzialnej za logistykę. Analiza kluczowych zagadnień dobrego zarządzania w polityce bezpieczeństwa ułatwia ich systematyzację oraz implementację we wszystkie obszary pracy magazynu.

Bezpieczny magazyn

Bezpieczeństwem w magazynie określany jest zbiór zaleceń oraz działań podjętych w celu zapewnienia optymalnego stanu jego elementów, jak i uniknięcia zagrożenia dla ludzi, przerw w pracy czy uszkodzenia towaru.

Interakcja między operatorami a wózkami widłowymi czy innymi urządzeniami transportu wewnątrzzakładowego może powodować wypadki i uszkodzenia konstrukcji magazynowych.

Zapewnienie maksymalnej ochrony oraz minimalizację ryzyka gwarantuje wdrożenie procedury obejmującej pięć elementów: szkolenia, prewencję, odpowiedzialność, konserwację oraz kontrolę stanu technicznego.

Szkolenia

Zaangażowanie i motywacja wszystkich pracowników firmy do pracy przy uwzględnieniu wytycznych bezpieczeństwa i higieny pracy na swoim stanowisku pracy powinno być jednym z głównych celów zarządzania firmą.

Dlatego też Mecalux określa konieczność szkolenia jako zasadniczy środek profilaktyczny, zapewniając możliwość kształcenia użytkowników instalacji w celu bezpiecznej i skutecznej obsługi sprzętu oraz dostarczając instrukcje bezpieczeństwa dla każdego jej elementu.

Regały zostały zaprojektowane w taki sposób, aby przenieść zakładane obciążenie, przestrzegając norm europejskich dotyczących obliczeń oraz użytkowania instalacji. Większość wypadków jest spowodowana bezpośrednimi uderzeniami urządzeń transportu wewnątrzzakładowego, przede wszystkim w zewnętrzne słupy ram. W zależności od siły uderzenia może dojść do zawalenia regału lub znacznego zmniejszenia jego wytrzymałości. Jeśli zostanie uszkodzony istotny element konstrukcji regału, jak na przykład słup, bez podjęcia natychmiastowego działania przy kolejnym uderzeniu lub w wyniku bezpośredniej lub pośredniej siły nacisku może dojść do odchylenia od pionu.

Dlatego też ważne jest, aby operatorzy zostali odpowiednio przeszkoleni i przygotowani w zakresie właściwego użytkowania urządzeń, a także poinstruowani o konieczności obserwacji oraz zgłaszania swoim przełożonym wszelkich uszkodzeń regałów, w celu oszacowania koniecznych do podjęcia działań.

Zarówno z punktu widzenia rozwoju zasobów ludzkich, jak i rachunku ekonomicznego, szkolenia stanowią inwestycję w przyszłość firmy
 

Prewencja

Ocena ryzyka stanowi podstawę do zapobiegania wypadkom związanym z pracą. Jeśli nie zostanie ona przeprowadzana, określenie oraz podjęcie odpowiednich kroków będzie bardzo trudne.

Wiąże się to z przestrzeganiem następujących wytycznych:

1. Rozpoznanie ryzyka oraz narażonych na nie pracowników.
2. Ocena występujących ryzyk oraz nadanie im priorytetów.
3. Planowanie niezbędnych środków zaradczych.
4. Wdrożenie tych środków.
5. Monitorowanie i ocena.

Do zapewnienia pracownikom całkowicie bezpiecznych, będących w dobrym stanie i odpowiednio wyposażonych instalacji, zobowiązane jest przedsiębiorstwo, w którym są oni zatrudnieni.

W magazynie konieczne jest sprawdzenie nie tylko stanu regałów oraz urządzeń transportu wewnątrzzakładowego, ale również oświetlenia, stanu i wytrzymałości palet, czystości korytarzy roboczych itp.

Regały są projektowane w oparciu o specyfikacje, jakie użytkownik lub nabywca przekazuje producentowi. Dlatego też rozmieszczenie poziomów, modele profili oraz wytrzymałość poszczególnych elementów są wynikiem szczegółowych obliczeń spełniających standardy europejskie.

Wszelkie uszkodzenia instalacji, zmiany w rozmieszczeniu poziomów czy charakterystyce jednostek ładunkowych, zmniejszają uwzględnione w projekcie współczynniki bezpieczeństwa i ograniczają nośność regałów oraz pojemność magazynu.

Monitorować należy również stan urządzeń transportu wewnątrzzakładowego, ponieważ z czasem zużyciu ulegają ich ruchome części oraz koła, powstają luzy, możliwe są także wycieki płynów, które zwiększają ryzyko wystąpienia poślizgu itp., co również wpływa na bezpieczeństwo użytkowania instalacji regałowej.

Eliminacja z użycia urządzeń w złym stanie, a także przeprowadzanie niezbędnych napraw i konserwacji, umożliwia pracę w bezpiecznych warunkach.

Montaż regałów musi być przeprowadzony przez wykwalifikowany personel, zgodnie z projektem, wymaganiami producenta oraz obowiązującymi przepisami
 

Odpowiedzialność

Norma europejska PN-EN 15635 jasno określa obowiązki zarówno dostawcy regałów czy systemów magazynowych, jak i ich użytkowników.

Poniżej przedstawiono najważniejsze wytyczne w obszarze bezpieczeństwa:

Obowiązki dostawcy regałów

• Zaprojektowanie rozmieszczenia regałów oraz wykonanie obliczeń na podstawie wytycznych dostarczonych przez Klienta.
• Określenie ograniczeń technicznych systemu.
• Doradztwo odnośnie dodatkowych środków zabezpieczających użytkowników, ładunki i instalację.
• Określenie obciążeń przenoszonych na podłoże magazynu przez urządzenia do składowania.
• Dostarczenie tabliczek znamionowych przedstawiających pełną charakterystykę techniczną instalacji, między innymi: rozmieszczenie poziomów, maksymalne obciążenie na poziom, maksymalną nośność regałów, wysokość ram itp. Tabliczki są umieszczane w widocznych miejscach instalacji tak, aby każdy użytkownik mógł zapoznać się z ich treścią. Bez porozumienia się z producentem treść tabliczek nie może być zmieniana.

Odpowiedzialność użytkownika regałów

• Stworzenie bezpiecznych warunków pracy, które zminimalizują ryzyko odniesienia obrażeń personelu i uszkodzeń urządzeń magazynowych.
• Wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za nadzór nad bezpieczeństwem pracowników i systemu składowania (stanowisko PRSES – Person Responsible for Storage Equipment Safety).
• Zapewnienie pracownikom obsługującym urządzenia transportu wewnątrzzakładowego odpowiednich szkoleń w celu ugruntowania ich wiedzy w zakresie prawidłowego wykonywania pracy.
• Przeprowadzanie wszelkich operacji w magazynie zgodnie z instrukcjami dostawcy regałów.
• Zastosowanie odpowiedniego oznakowania oraz zastosowanie środków bezpieczeństwa, takich jak: ogrodzenia, siatki, osłony itp. w celu uniknięcia lub zmniejszenia liczby wypadków.
• Przeprowadzanie regularnych kontroli regałów.
• Utrzymanie urządzeń do składowania w dobrym stanie.

 

Konserwacja

Konserwacja, kontrola i nadzór są podstawowymi czynnikami, które pozytywnie wpływają na bezpieczeństwo oraz dobry stan instalacji.

Firma Mecalux zaleca sporządzenie planu kontroli okresowych zgodnie z normą PN-EN 15635, który jest dostosowany do każdego magazynu i uwzględnia jego specyficzne warunki. Celem ich przeprowadzania jest wykrycie, zarejestrowanie oraz powiadomienie osób odpowiedzialnych o wszelkich nieprawidłowościach.

W przypadku dużej rotacji towaru, a co za tym idzie zwiększonego natężenia pracy w magazynie, należy opracować specjalny plan kontroli, który musi obejmować:

• Codzienne oględziny wykonywane przez pracowników magazynu w celu wykrycia łatwo dostrzegalnych nieprawidłowości i ich bezzwłocznej naprawy.
• Kontrola tygodniowa wykonywana przez osobę odpowiedzialną za bezpieczeństwo systemu składowania, podczas której sprawdza się pion konstrukcji i wszystkich części składowych na dolnych poziomach, a także zgłasza, ustala i informuje o uszkodzeniach.
• Kontrola miesięczna wykonywana przez osobę odpowiedzialną za bezpieczeństwo systemu składowania, obejmująca sprawdzenie ogólnych kwestii porządku i czystości w magazynie, jak również zgłoszenie, ustalenie i informację o uszkodzeniach.

Przy przeprowadzaniu rutynowych kontroli zaleca się, aby użytkownik współpracował z dostawcą systemów magazynowych, który dzięki przeprowadzonym obliczeniom wytrzymałościowym oraz znajomości wykorzystanych elementów najlepiej zna ich właściwości.

Bezpieczne i racjonalne użytkowanie instalacji jest możliwe dzięki współpracy użytkownika z producentami lub dostawcami regałów i pozostałych elementów wyposażenia magazynu

 

Wymiana uszkodzonych elementów

Uszkodzone elementy wpływają na zmniejszenie wytrzymałości instalacji. Osoby przeszkolone w zakresie określania ryzyka uszkodzonych elementów wiedzą, w jaki sposób należy sprawdzić stan elementu, który w zależności od stopnia deformacji oznaczany jest samoprzylepnymi etykietami w kolorze zielonym, pomarańczowym lub czerwonym.

Elementy oznaczone na czerwono są sklasyfikowane jako stwarzające największe zagrożenie. W ich przypadku konieczne jest podjęcie natychmiastowych działań. Jeśli uszkodzonym elementem jest belka nośna, należy natychmiast rozładować cały poziom, natomiast w przypadku ram – dwa przyległe moduły. Do czasu wymiany uszkodzonych elementów na nowe, o takich samych właściwościach, regał nie może być używany.

Uszkodzenie sklasyfikowane jako pomarańczowe oznacza, że nie jest konieczny natychmiastowy rozładunek, ale działania naprawcze należy podjąć możliwie najszybciej. Po rozładowaniu uszkodzonych poziomów należy je odpowiednio oznaczyć i wyłączyć z użytku do momentu wymiany uszkodzonego elementu na nowy. Elementy oznaczone na zielono mogą być używane, ponieważ deformacje nie zostały przekroczone. Wymagają one jedynie nadzoru przy kolejnej kontroli stanu technicznego.

Norma PN-EN 15635 zaleca wymianę, a nie naprawę wszelkich uszkodzonych elementów oznaczonych kolorem czerwonym. W niektórych krajach istnieje obowiązek wymiany wszystkich uszkodzonych części składowych instalacji regałowej ze względu na skomplikowaną kontrolę jakości. Nie ma fizycznych dowodów na to, że elementy naprawione mają takie same właściwości jak oryginalne.

Należy zachować ostrożność w przypadku firm oferujących naprawę i przywracanie profilom pierwotnego kształtu poprzez wywieranie na nie nacisku. Powrót do pierwotnego stanu jest jedynie teoretyczny, ponieważ sam fakt wystąpienia zagięcia i ponownego prostowania profilu tą metodą zakłada zmniejszenie jego wytrzymałości.

Kontrola stanu technicznego

Norma EN 15635 zobowiązuje właściciela magazynu do przeprowadzania corocznej kontroli regałów przez wykwalifikowanych pracowników zewnętrznej firmy, którzy ocenią stan wszystkich elementów instalacji.

Polega ona na dogłębnym sprawdzeniu spełniania wszystkich wytycznych normy, uwzględniając takie kluczowe zagadnienia, jak:

• Ogólny stan regałów.
• Dobry stan palet oraz ich odpowiednie zastosowanie.
• Zgodność instalacji z założeniami projektowymi.
• Zastosowanie wózków widłowych oraz jednostek ładunkowych odpowiednich do regałów.
• Widoczność i czytelność tabliczek znamionowych.
• Prawidłowość wykonywania manewrów przez operatorów wózków widłowych.
• Porządek i czystość w korytarzach.
• Występowanie oraz konieczność zastosowania osłon na słupach.
• Pęknięcia, wgłębienia oraz uszkodzenia podłoża.
• Tolerancje oraz występujące odkształcenia regałów, nieprzekraczające określonych granic.
• Oznaczenie elementów uszkodzonych za pomocą etykiet.
• Powiadomienie o ewentualnym ryzyku i konieczności natychmiastowego rozładunku modułów lub poziomów.

Na podstawie przeprowadzonej analizy wydawany jest szczegółowy raport o stanie instalacji a w przypadku wykrycia niezgodności, wyszczególnione zostają również działania do przeprowadzenia.

Krótki przegląd obowiązujących przepisów prawnych w Europie

Poniżej przedstawiono różne obowiązujące normy, do których odniesiono się w niniejszym artykule. W Europie obowiązuje szereg norm, których przestrzeganie gwarantuje zachowanie bezpieczeństwa w magazynach.

Zasady projektowania konstrukcji
Ta ogólna dyrektywa europejska dotyczy projektowania konstrukcji stalowych z uwzględnieniem regałów paletowych. Zawiera ona wytyczne dotyczące obliczeń, projektu oraz tolerancji montażu.

EN 15620: Tolerancje, odkształcenia i luzy
Norma ta dotyczy różnych parametrów systemów składowania. Podaje wytyczne, które muszą być przestrzegane przez użytkownika oraz dostawcę w zależności od urządzeń transportu wewnątrzzakładowego dostępnych w magazynie:

• Tolerancje podłoża oraz montażu regałów.
• Maksymalne odkształcenia zastosowanych profili.
• Luzy przy składowaniu paletowych jednostek ładunkowych na regałach.

EN 15629: Specyfikacja urządzeń do składowania
Ta norma zawiera wytyczne dotyczące danych, jakie Klient musi dostarczyć producentowi systemów składowania do przeprowadzenia obliczeń regałów.

Należą do nich między innymi::

• Jednostka ładunkowa (wymiary z i bez ładunku, właściwości, kształt, waga).
• Urządzenia do transportu wewnątrzzakładowego.
• Specyfikacja obiektu wraz z wytrzymałością podłoża.
• Inne dane istotne z punktu widzenia użytkownika.

Oferta na wyposażenie magazynu jest przygotowywana zawsze zgodnie z przekazanymi wytycznymi.

EN 15635: Zastosowanie i utrzymanie urządzeń do składowania
Dostarczona instalacja powinna spełniać wszystkie powyższe normy, dzięki czemu zamontowane regały są bezpieczne, przystosowane do użytkowania oraz gwarantują odpowiednie luzy do umieszczenia jednostek ładunkowych.

Celem normy EN 15635 jest zmniejszenie ryzyka występującego w magazynie oraz zapobieganie uszkodzeniom konstrukcji magazynowych.

Zgodnie z tą normą, użytkownik jest przede wszystkim odpowiedzialny za bezpieczeństwo osób pracujących w instalacji oraz za utrzymanie systemów do składowania w dobrym stanie.

Mecalux zapewnia bezpieczeństwo w magazynach od 30 lat

Dla firmy Mecalux współpraca pomiędzy użytkownikiem a producentem systemów magazynowych musi być stała oraz utrzymana po dostawie. W celu zapewnienia skutecznej współpracy oferujemy naszym Klientom następujące usługi:

• Rutynowe kontrole i przeglądy dostosowane do potrzeb użytkowników magazynu.
• Doradztwo w zakresie modyfikacji instalacji (należy przypomnieć, że nie można dokonywać jakichkolwiek zmian w systemie magazynowym bez wykonania przez producenta jej ponownych obliczeń).
• Dostawa elementów, które są wymagane do wymiany uszkodzonych.
• Dokonywanie zmian oraz napraw przez ekipy montażowe specjalizujące się w instalacji dostarczanych regałów.
• Dostarczenie osobom odpowiedzialnym oraz użytkownikom magazynu instrukcji „Bezpieczeństwo w magazynie”.
• Prowadzenie rejestru przeprowadzonych kontroli oraz prac konserwacyjnych.
• Doradztwo techniczne w zakresie zastosowania regałów oraz bezpieczeństwa w magazynie.
• Telefoniczne centrum obsługi Klienta.

Ponad 50-letnie doświadczenie firmy Mecalux w projektowaniu, produkcji oraz montażu systemów magazynowych gwarantuje profesjonalnie i potwierdzone certyfikatami przeprowadzenie kontroli.

Ponadto obecność firmy w ponad 70 krajach daje jej ogólny podgląd na normy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, jakie są stosowane w różnych państwach.

Kontrola stanu technicznego przeprowadzana przez Mecalux jest prostym procesem, który przynosi Klientom następujące korzyści:

• Certyfikat kontroli podpisany i opieczętowany przez Mecalux.
• Raport, który przedstawia wynik badania, uwagi oraz wnioski dotyczące możliwych do przeprowadzenia działań.
• Identyfikacja zagrożeń poprzez umieszczenie etykiet na uszkodzonych elementach instalacji.
• Aktualizacja daty na tabliczkach znamionowych po rocznych kontrolach stanu technicznego.
• Badanie i wydawanie opinii na temat ewentualnych wypadków.

Jeśli nie została przeprowadzona obowiązkowa roczna kontrola, należy jak najszybciej ustalić datę jej realizacji, aby spełnić obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa pracy pracownikom magazynu.

Najczęściej zadawane pytania

Co może mieć wpływ na bezpieczeństwo w magazynie?

• Nieprawidłowe działanie wózka widłowego.
• Przeprowadzenie oraz jakość szkolenia operatorów.
• Zmiany dokonywane w konfiguracji systemu składowania.
• Wadliwy stan urządzeń transportu wewnątrzzakładowego.
• Typ i jakość stosowanych palet.
• Uszkodzenia elementów systemu składowania.
• Zbyt duże przewisy ładunku na palecie.
• Zbyt małe luzy.
• Zbyt wąski korytarz w stosunku do stosowanych wózków widłowych.
• Nieutrzymywanie porządku w magazynie.
• Niewystarczające oświetlenie.
• Wady i uszkodzenia posadzki.

Dlaczego tak ważne jest utrzymanie magazynu w dobrym stanie technicznym?
Wszystkie elementy magazynu muszą być w dobrym stanie, aby zminimalizować ryzyko wypadków. Okresowe przeglądy oraz konserwacja są niezbędne do dopuszczenia systemu składowania do użytku, a co za tym idzie do zagwarantowania bezpieczeństwa pracownikom, ładunkom oraz instalacji. Częstotliwość dokonywania przeglądów zależy od właściwości danej instalacji.

Które regały są poddawane kontroli?
Zgodnie z normą EN 15635 kontrolowane powinny być wszystkie regały obsługiwane przez wózki widłowe lub inne urządzenia do transportu wewnątrzzakładowego:

• Regały paletowe.
• Regały wspornikowe.
• Regały wjezdne.
• Regały przepływowe.
• System Pallet Shuttle.
• Regały push-back.
• Podesty, po których jeżdżą urządzania do transportu wewnątrzzakładowego.
• Automatyczne magazyny paletowe.
• Magazyny samonośne.

Czy należy czekać na roczną kontrolę stanu technicznego, aby poznać stan magazynu?
Nie, ponieważ bezpieczeństwo użytkowników i instalacji gwarantują równie ważne i konieczne okresowe kontrole. Ich cykliczne przeprowadzanie pozwala zrealizować kontrolę stanu technicznego wymaganą przez normę oraz uzyskać certyfikat.

Kiedy ekspert musi przeprowadzić kontrolę stanu technicznego?
Zgodnie z normą EN 15635 regały powinny być kontrolowane przez eksperta raz w roku (przerwy nieprzekraczające 12 miesięcy).

Kto przeprowadza kontrolę stanu technicznego?
Wykwalifikowany personel, który posiada wiedzę w zakresie wykrywania oraz oceny uszkodzonych elementów. Zespół techniczny producenta lub dostawcy systemów składowania jest najodpowiedniejszym do przeprowadzenia kontroli stanu technicznego, ponieważ zna kryteria dokonanych obliczeń, a także właściwości i wytrzymałość zainstalowanych regałów oraz zastosowanych profili.

Czy kontrola wpływa na codzienną pracę w magazynie?
Skrupulatna kontrola, jaką przeprowadzają technicy firmy Mecalux, ma znikomy wpływ na normalne użytkowanie magazynu.

Dlaczego warto zaufać firmie Mecalux?
Mecalux, dzięki ponad 30-letniemu doświadczeniu w przeprowadzaniu kontroli systemów magazynowych, posiada niezbędną wiedzę, kwalifikacje oraz doświadczenie konieczne do ich rzetelnego i wiarygodnego przeprowadzania.

W jaki sposób zgłosić wniosek o kontrolę?
Należy skontaktować się z firmą Mecalux za pomocą strony:

https://www.mecalux.pl